नवी दिल्ली । ग्लोबल वॉर्मिंगचे अनेक परिणाम आपण पाहत आहोत. त्यापैकी बहुतेक पर्यावरणासाठी हानिकारक आहेत आणि काही अचंभित करणारे देखील आहेत. असाच एक परिणाम म्हणजे हवामान बदलामध्ये पर्वत हलवण्याची शक्ती आहे. एका अभ्यासात, संशोधकांना असे आढळले आहे की, अलिकडच्या दशकात स्वीडनचा सर्वात उंच पर्वत Kebnekaise वेगाने संकुचित होत आहे आणि यामुळे संशोधकांना कोणतेही आश्चर्य वाटत नाही.
पूर्वी उंचीमध्ये चढ – उतार असायचे
स्कॅन्डिनेव्हियन पर्वतरांगाचा भाग असलेल्या स्वीडनच्या Kebnekaise ला दोन प्रमुख शिखरे आहेत. त्याच्या दक्षिणेला वसलेले, सिडटॉपन शिखराची समुद्रसपाटीची उंची 1961 मध्ये 21120 होती जेव्हा त्याचे मोजमाप सुरू झाले. तेव्हापासून, या बर्फाळ शिखराची उंचीमध्ये चढ -उतार झाला आहे, ज्यामध्ये पर्जन्य घटकांसह अनेक हंगामी आणि हवामान बदल दिसून आले आहेत.
किती उंच पडत होते
परंतु 1990 च्या उत्तरार्धानंतर या शिखराच्या उंचीच्या आकडेवारीतील घट स्पष्टपणे दिसून आली. 1996 मध्ये, दक्षिणेकडील शिखराची उंची 2118 मीटर होती, परंतु 1998 मध्येच त्याची उंची 2110 मीटरपर्यंत कमी केली गेली, जी 2011 मध्ये 2100 मीटरवरून 2099.7 पर्यंत खाली आली, तेव्हापासून हा घसरणीचा काळ चालू आहे.
गमावला टॅग
वर्ष 2018 मध्ये, स्वीडनच्या Kebnekaise चे दक्षिणेकडील शिखर स्वीडनचे सर्वोच्च शिखर असल्याचा टॅग गमावला आहे. तसेच Kebnekaise चे उत्तरेकडील शिखर खडकाळ असल्याने स्थिर आहे. फक्त बर्फ गोठवण्यामुळे आणि वितळल्यामुळे त्याची उंची कमी आणि जास्त आहे ते स्वीडन सर्वोच्च शिखर बनले आहे.
आश्चर्य नाही
दक्षिण शिखराची उंची कमी होणे थांबायचे नाव घेत नाही आहे. स्टॉकहोल विद्यापीठाच्या संशोधकांकडून दिला गेलेला नवीन मापन डेटा दर्शवितो की सिडटॉपन आता 2094.6 मीटर उंचीवर पोहोचला आहे आणि संशोधकांना असे का होत आहे याबद्दल आश्चर्य वाटत नाही. पण तरीही, यामुळे, हा चिंतेचा विषय बनला आहे.
हवामानाला ग्लेशियरचा प्रतिसाद
स्टॉकहोम युनिव्हर्सिटीच्या टर्फाला रिसर्च स्टेशनचे ग्लेशियोलॉजिस्ट होल्मॉन्ड म्हणाले की,”उंचीमधील फरक ही एक चांगली गोष्ट आहे कारण ती स्वीडनमधील तापमानवाढ हवामानासाठी हिमनदीच्या प्रतिसादाला प्रतिबिंबित करते. तरीही नवीन अभ्यासात नोंदवलेल्या उंचीच्या निरीक्षणे आणि Kebnekaise येथील हिमनदीतील बदल सुचवतात की, हा डेटा एक जटिल प्रक्रियेचे प्रतिनिधित्व करतात ज्याने शिखराचा नवीन आकार घेतला.”
एक नवीन समस्या
या उंची कमी होण्याच्या नव्या विक्रमामुळे आणखी एक समस्या निर्माण होत आहे. हे शिखर आता स्वीडनमधील सर्वोच्च शिखर नसल्याने त्याचा थेट परिणाम पर्यटनावर होत आहे. आता या शिखरावर पोहोचण्याची लोकांची आवड कमी होऊ लागली आहे. भविष्यात स्वीडनच्या हिमनद्यांसाठी फार चांगली चिन्हे नाहीत.
गेल्या 20 वर्षांत एकदा गुंतागुंतीच्या झालेल्या या शिखराचा आकार बदलल्यानेही उंची घसरण्याचे कारण असल्याचे संशोधकांचे म्हणणे आहे. येथे दक्षिण आणि पूर्व ठिकाणी बर्फाची जाडी वाढली आहे, शीर्षस्थानी पर्यटकांच्या आगमनामुळे पोशाख सारख्या घटकांनाही बळकटी मिळाली आहे. पण हंगामी घटकांची भूमिका यात जास्त आहे. या पर्वत शिखरावरील बर्फावर गाळाचे थर आहेत, ज्याच्या खाली असलेले थर या बदलांविषयी बरेच काही सांगू शकतात.