नवी दिल्ली । आता पासपोर्ट आपल्या सोबत घेण्यापासून लोकांना मुक्ती मिळणार आहे याच कारण म्हणजे भारत सरकार लवकरच देशात ई-पासपोर्ट सर्व्हिस सुरू करणार आहे. अलीकडेच परराष्ट्र मंत्रालयाचे सचिव संजय भट्टाचार्य यांनी एका ट्विटमध्ये सांगितले की,”भारतीय नागरिकांना लवकरच ई-पासपोर्ट मिळण्याची शक्यता आहे.
ई-पासपोर्ट जास्त सुरक्षित होईल
ई-पासपोर्ट सुरू झाल्याने, हरवलेला, जळालेला किंवा फाटलेला पासपोर्टचा त्रासही दूर होणार आहे. कागदी पासपोर्टपेक्षा ई-पासपोर्ट जास्त सुरक्षित आणि सोयीस्कर असेल. सध्या भारताचा पासपोर्ट बुकच्या स्वरूपात आहे. परराष्ट्र मंत्रालयाचे सचिव म्हणतात की,” ई-पासपोर्ट बायोमेट्रिक डेटासह सुरक्षित केले जातील आणि जागतिक स्तरावर इमिग्रेशनच्या गरजा पूर्ण करतील.”
सरकारचे म्हणणे आहे की,” ई-पासपोर्ट बनावटगिरीला आळा घालेल आणि प्रवाशांसाठी जलद इमिग्रेशनला मदत करेल.” ई-पासपोर्ट आंतरराष्ट्रीय नागरी विमान वाहतूक संघटनेच्या (ICAO) नियमांचे पालन करेल, असे परराष्ट्र व्यवहार मंत्रालयाचे म्हणणे आहे.
ई-पासपोर्ट कसा असेल ?
चाचणीच्या आधारावर, परराष्ट्र मंत्रालयाने सुमारे 20,000 अधिकारी आणि मुत्सद्दींना ई-पासपोर्ट जारी केले आहेत. या ई-पासपोर्टमध्ये इलेक्ट्रॉनिक मायक्रोप्रोसेसर चिप एम्बेड केलेली आहे. चिप ई-पासपोर्टसाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यताप्राप्त लोगो पासपोर्टच्या पुढे दाखविला जाईल.
ई-पासपोर्टसाठी परराष्ट्र मंत्रालयाने टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस (TCS) सोबत करार केला आहे. पासपोर्ट सर्व्हिस प्रोग्रॅमच्या दुसऱ्या टप्प्यांतर्गत मायक्रोचिप बसवलेल्या ई-पासपोर्टसाठी हा करार करण्यात आला आहे.
पासपोर्ट मिळविण्यासाठी आवश्यक असलेली कागदपत्रे
साधारणपणे पासपोर्ट बनवण्यासाठी फक्त तीन कागदपत्रांची आवश्यकता असते, मात्र या तीन कागदपत्रांसोबत तुम्हाला आणखी बरीच कागदपत्रे द्यावी लागतात. अस्तित्वाचा पुरावा, जन्मतारखेचा पुरावा आणि नॉन-ईसीआर कॅटेगरीसाठी कागदपत्रे यांची आवश्यकता लागेल.
पत्त्याच्या पुराव्यासाठी तुम्ही पाण्याचे बिल, टेलिफोन किंवा मोबाईल फोनचे बिल, वीज बिल, ओळखपत्र, गॅस कनेक्शन, आधार कार्ड, भाडे करार, बँक पासबुक इत्यादी देऊ शकता.
देशभरात 555 पासपोर्ट केंद्रे
भारतात सध्या 555 पासपोर्ट केंद्रांचे नेटवर्क आहे ज्यात 36 पासपोर्ट कार्यालये, 93 पासपोर्ट सेवा केंद्रे (PSKs) आणि 426 पोस्ट ऑफिस पासपोर्ट सर्व्हिस सेंटर्स (POPSK) आहेत.