हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन। आता 4 वर्षांच्या डिग्रीनंतर थेट PHD करता येणार आहे. विद्यापीठ अनुदान आयोगाने याबाबत मोठी घोषणा केली आहे. पदवीधर विद्यार्थ्यांना आता चार वर्षांची पदवी पूर्ण केल्यानंतर थेट पीएचडी प्रोग्राममध्ये सामील होण्याची परवानगी देण्यात येणार आहे. चार वर्षांच्या बॅचलर डिग्री कोर्सनंतर एकूण किंवा त्याच्या समकक्ष ग्रेडमध्ये किमान 75 टक्के गुणांसह विद्यार्थी आता डॉक्टरेट प्रोग्राममध्ये नावनोंदणी करू शकतील. चार वर्षांचा बॅचलर कोर्स पूर्ण केल्यानंतर एक वर्षाची पदव्युत्तर पदवी असलेले देखील यासाठी पात्र ठरणार आहेत.
यूजीसी सध्या या संदर्भात नियमावली तयार करत आहे. पुढील आठवड्यात त्याची घोषणा होण्याची शक्यता आहे, असे एका अग्रगण्य दैनिकाने वृत्त दिले आहे. आयोगाने असे सांगितले की पीएचडी कार्यक्रम ऑनलाइन पद्धतीने दिले जाणार नाहीत. सध्या, पीएचडी प्रोग्राममध्ये प्रवेश घेण्यासाठी पदव्युत्तर पदवी अनिवार्य आहे. उच्च शिक्षण संस्था (HEIS) देखील मुलाखतीतील त्यांच्या कामगिरीच्या आधारे UGC- NET, UGC-CSIR NET, GATE किंवा CEED आणि इतर तत्सम राष्ट्रीय-स्तरीय चाचण्यांमध्ये शिष्यवृत्तीसाठी पात्र ठरलेल्या विद्यार्थ्यांना प्रवेश देऊ शकतात.
UGC ने, आणखी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून शोधनिबंध सादर करण्यापूर्वी एक शोधनिबंधाचे अनिवार्य प्रकाशन काढून टाकले आहे. UGC ने एक प्रतिष्ठित केंद्रीय विद्यापीठ आणि भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (IITS) मधील 2,573 संशोधन विद्वानांसह एक अभ्यास केला. अनिवार्य प्रकाशनाने केंद्रीय विद्यापीठातील ७५ टक्के स्कोपस-इंडेक्स्ड जर्नल्सचा दर्जा घसरला आहे, असा निष्कर्ष या अभ्यासातून काढण्यात आला आहे.
दुसरीकडे, यूजीसीच्या नियंत्रणाखाली नसलेल्या आयआयटीने बहुतेक शोधनिबंध दर्जेदार जर्नल्समध्ये प्रकाशित केले. यूजीसीने तीन वर्षांच्या कालावधीत (2017-2019) हा अभ्यास केला. “विद्यापीठात, पीएचडी थीसिस सबमिशन करण्यापूर्वी पेपर प्रकाशित करण्याच्या अनिवार्य अटीमुळे, तीन वर्षांच्या कालावधीत, जवळजवळ 75% विद्यार्थ्यांना स्कोपस इंडेक्स्ड जर्नल्स नसलेल्या जर्नल्समध्ये प्रकाशित करण्यास भाग पाडले जाते,” असे UGC ने सांगितले आहे.
अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की सरासरी, अंदाजे 79 टक्के आयआयटी विद्यार्थ्यांनी स्कोपस-इंडेक्स्ड जर्नल्स प्रकाशित केले आहे आणि त्यापैकी 73.4 टक्के विद्यार्थ्यांनी एकापेक्षा जास्त जर्नल पेपर प्रकाशित केले. तर, केंद्रीय विद्यापीठात अंदाजे 25.2 टक्के विद्यार्थ्यांनी स्कॉपस-इंडेक्स्ड जर्नल्स प्रकाशित केले आणि सुमारे 19 टक्के विद्यार्थ्यांनी एकापेक्षा जास्त जर्नल पेपर प्रकाशित केले. स्कोपस इंडेक्स हा पीअर-रिव्ह्यू केलेल्या साहित्याचा सर्वात मोठा अ‍ॅब्स्ट्रॅक्शन आणि उद्धरण डेटाबेस आहे.