Diwali 2024 : वर्षातील सर्वात मोठा सण दिवाळी अवघ्या काही दिवसांवर येऊन ठेपला आहे. दिवाळीला देवी लक्ष्मीची पूजा केली जाते.मात्र यंदाच्या वर्षी दिवाळी नेमकी कोणत्या दिवशी साजरी करायची ? याबाबत लोकांमध्ये संभ्रम आहे. यंदा कार्तिक अमावस्येची तारीख एका दिवसाऐवजी दोन दिवसांवर येत असल्याने दिवाळीच्या तारखेबाबत संभ्रम आहे.यावेळची दिवाळी ३१ ऑक्टोबरला साजरी करायची की १ नोव्हेंबरला, अशी शंका लोकांच्या मनात आहे. दिवाळीबाबत (Diwali 2024) हीच शंका दूर करण्यासाठी अनुभवी आणि विद्वान ज्योतिषी संस्कृत संस्थांशी बोलून एका माध्यमाद्वारे आपल्या शंकेचे निरसन करण्याचा प्रयत्न आजच्या लेखात करीत आहोत.
कार्तिक अमावस्या 31 ऑक्टोबर तसेच 1 नोव्हेंबरला आहे. हिंदू धर्मात तिथींना विशेष महत्त्व आहे आणि त्यातही उदय तिथीचे महत्त्व अधिक आहे. हिंदू धर्मात, उपवास आणि सण फक्त उदय तिथीच्या आधारे साजरे केले जातात. उदय तिथी म्हणजे सूर्योदयाच्या वेळी येणाऱ्या तिथीला महत्त्व दिले जाते. अशा प्रकारे काही लोक उदय तिथीला महत्त्व देऊन 1 नोव्हेंबरला दिवाळी साजरी करणे चांगले मानत आहेत. काही लोकांचे म्हणणे असे आहे की दिवाळीची (Diwali 2024) लक्ष्मी पूजा नेहमी कार्तिक अमावस्या प्रदोष काल आणि मध्यरात्री दरम्यान साजरी केली जाते, म्हणून दिवाळी 31 ऑक्टोबरलाच साजरी करावी. या दोन्ही युक्तिवादांना ज्योतिषशास्त्र आणि मुहूर्त शास्त्राच्या नियमांच्या आधारे जाणून घेऊ.
कधी साजरी कराल दिवाळी (Diwali 2024)
वैदिक दिनदर्शिकेनुसार, यावर्षी अमावस्या तिथी 31 ऑक्टोबर रोजी दुपारी 3.12 वाजता सुरू होईल, जी 01 नोव्हेंबरच्या संध्याकाळपर्यंत चालेल. अशाप्रकारे, दिवाळीच्या सर्व प्रकारच्या वैदिक अटी 31 ऑक्टोबर रोजी लागू होतील तर 01 नोव्हेंबर 2024 रोजी अमावस्या तिथी सूर्योदयाच्या वेळी असेल परंतु संध्याकाळी 06.16 वाजता समाप्त होईल. दुसरीकडे, काही पंचांगांमध्ये, अमावस्या तिथीची समाप्ती सूर्यास्तापूर्वी सांगितली जाते. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, उपवास आणि सणांच्या तारखांच्या संदर्भात उदय तिथीला विशेष महत्त्व दिले जाते, परंतु काही विशिष्ट परिस्थितीत, इतर गोष्टी आणि शुभ काळ लक्षात घेऊन, आगमन तिथीला अधिक महत्त्व दिले जाते. या कारणास्तव, प्रदोष काळ आणि मध्यरात्री दरम्यान असणारी अमावस्या तिथी लक्षात घेऊन, बहुतेक विद्वान आणि पंडित 31 ऑक्टोबरला दिवाळीचा सण साजरा करण्याचा (Diwali 2024) सल्ला देत आहेत. 31 ऑक्टोबरला दिवाळी या लक्ष्मी पूजनाने साजरी करा असा सल्ला दिला आहे.
लक्ष्मी पूजनाचा मुहूर्त 31 ऑक्टोबर
पंचांगानुसार दरवर्षी कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षातील प्रदोषव्यपिनी अमावस्या तिथीला दिवाळीचा सण साजरा केला जातो. 31 ऑक्टोबरला लक्ष्मी-गणेशाची पूजा करण्याचा पहिला शुभ मुहूर्त प्रदोष काळातच मिळत (Diwali 2024) आहे. 31 ऑक्टोबर रोजी प्रदोष काल संध्याकाळी 05:36 ते 08:11 पर्यंत राहील.
लक्ष्मी पूजन मुहूर्त (निशिथकाल) 31 ऑक्टोबर
निशिथ काळात पूजा करणे अधिक फायदेशीर मानले जाते. 31 ऑक्टोबर रोजी निशिथ कालच्या पूजेचा शुभ मुहूर्त रात्री 11:39 ते 12:31 पर्यंत असेल.