नवी दिल्ली । सातत्याने वाढणारी महागाई यावेळी जनतेला मोठा फटका देणार आहे. याचा अर्थ मार्चमध्ये किरकोळ महागाईचा दर वाढेल आणि आरबीआयच्या उच्च श्रेणीतून बाहेर जाईल. किरकोळ महागाई जास्तीत जास्त 6 टक्क्यांच्या मर्यादेत ठेवण्याचे लक्ष्य सरकारने RBI ला दिले आहे. मात्र, मार्चमध्ये, ते मध्यवर्ती बँकेची उच्च मर्यादा ओलांडू शकते आणि 16 महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचू शकते.
खरेतर, खाद्यपदार्थांच्या किंमतीत झपाट्याने वाढ झाल्याने मार्चमध्ये किरकोळ महागाईचा दर 6.33 टक्क्यांपर्यंत पोहोचू शकतो. असे झाल्यास, हा सलग तिसरा महिना असेल जेव्हा किरकोळ महागाई 6 टक्क्यांपेक्षा जास्त असेल. रशिया-युक्रेन युद्धामुळे जागतिक बाजारपेठेत कच्च्या तेलाच्या किंमतीत झालेल्या वाढीचा परिणाम किरकोळ महागाईवर दिसून येत असल्याचे इकॉनॉमिस्ट पोलने म्हटले आहे. आगामी काळात महागाईने जनतेचा खिसा आणखी रिकामा होणार आहे.
किरकोळ महागाई 16 महिन्यांच्या उच्चांकावर
लाइव्ह मिंटच्या म्हणण्यानुसार, रशिया-युक्रेन युद्धानंतर महागाईचा सर्वांगीण फटका बसत असल्याचे सर्वेक्षणात म्हटले आहे. याचा परिणाम सामान्य माणसावरच नाही तर कंपन्यांच्या उत्पादनावर आणि कमाईवरही होत आहे. या सर्वेक्षणात सहभागी 48 अर्थतज्ञांचा असा दावा आहे की, किरकोळ महागाईचा दर यावर्षी मार्चमध्ये 6.33 टक्क्यांपर्यंत वाढू शकतो. नोव्हेंबर 2020 पासून किरकोळ महागाईचा हा 16 महिन्यांचा उच्चांक असेल. फेब्रुवारी 2022 मध्ये किरकोळ महागाईचा दर 6.07 टक्के होता. सरकार उद्या म्हणजेच 12 एप्रिल रोजी किरकोळ महागाईची आकडेवारी जाहीर करू शकते.
खाद्यपदार्थांच्या किंमतींवर तीव्र परिणाम होईल
एएनझेडमधील अर्थतज्ज्ञ धीरज निम म्हणतात की,” फेब्रुवारीपर्यंत तीन महिन्यांच्या घसरणीनंतर अन्नधान्याच्या किंमती वाढू शकतात. त्यामुळे किरकोळ महागाई 6.30 टक्क्यांपर्यंत पोहोचण्याची शक्‍यता आहे. महागाईच्या टोपलीत अन्नधान्याच्या किंमतींचा वाटा जवळपास निम्मा आहे. याचा अर्थ अन्नधान्याच्या किंमती किरकोळ महागाई दराच्या निम्म्या आहेत.
वस्तूंच्या किंमती सातत्याने वाढत आहेत
सिटी इंडियाच्या मुख्य अर्थतज्ज्ञ सिमरन चक्रवर्ती सांगतात की,” जागतिक स्तरावर वस्तूंच्या किंमती सातत्याने वाढत आहेत. खाद्यतेलही महाग होत आहे. विधानसभा निवडणुकीनंतर देशात गेल्या 10 दिवसांत पेट्रोलचे दर प्रतिलिटर 6.50 रुपयांनी वाढले आहेत. या सगळ्याचा परिणाम मार्चमधील किरकोळ महागाईवर होणार आहे.
आता विकास दराऐवजी महागाईवर लक्ष केंद्रित करा
याआधी RBI चे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनीही म्हटले आहे की,” आता आर्थिक विकास दराऐवजी महागाई नियंत्रणात ठेवण्यावर केंद्रीय बँकेचा भर असेल.” चलनविषयक धोरण समितीच्या बैठकीनंतर दास म्हणाले की,” सतत वाढत चाललेली महागाई पाहता, आता सुमारे तीन वर्षांनी महागाईवर लक्ष केंद्रित करण्याची वेळ आली आहे. अशा परिस्थितीत मध्यवर्ती बँक आपली उदारमतवादी भूमिका मागे घेण्याची तयारी करू शकते.”