उष्माघात म्हणजे काय? त्यापासून कसा बचाव कराल ? जाणून घ्या

उष्माघात (Heat Stroke) हा शरीराच्या उष्णतेचे नियंत्रण न होण्यामुळे होणारा एक गंभीर आरोग्यवाढ आहे. उष्णतेचा प्रभाव शरीरावर जास्त वेळ टिकल्यास, शरीराचे तापमान १०४° F (40° C) किंवा त्यापेक्षा जास्त वाढू शकते. यामुळे शरीराचे आतील तापमान नियंत्रित करण्याची क्षमता कमी होते याचे शरीराचे विविध अवयव जसे की हृदय, मेंदू आणि किडणी यावर गंभीर परिणाम होऊ शकतात.

उष्माघाताचे लक्षणे

1. शरीराचा तापमान १०४° F (40° C) पेक्षा जास्त होणे.
2. त्वचेवर लालसरपणा, उबट किंवा कोरड्या त्वचेचा अनुभव.
3. वेगवेगळ्या शारीरिक क्रिया कमी होणे, अशक्तपणा, धाप लागणे.
4. डोकेदुखी, चक्कर येणे, उलटी होणे.
5. अचेतनता किंवा गोंधळ.

उष्माघातापासून बचाव कसा करावा?

1. पाणी पिणे: उष्णतेत जास्त वेळ बाहेर राहिल्यास, सतत पाणी पिणे आवश्यक आहे. पाणी शरीराच्या तापमानाला नियंत्रित ठेवते.
2. पांढऱ्या, हलक्या रंगाच्या कपड्यांचे वापर: उन्हाच्या थेट संपर्कात येणे टाळण्यासाठी हलक्या रंगाचे आणि आरामदायक कपडे घालावेत.
3. सावधगिरी: खूप गरम असलेल्या ठिकाणी जास्त वेळ न थांबता थोड्या वेळात विश्रांती घ्या. थंड, शितवर्धक वातावरणात राहणे हवे.
4. सूर्यापासून सावध रहाणे: उष्णतेच्या दिवसांत मध्याह्नापासून दुपारी १२ ते ३ या वेळात सूर्याच्या थेट संपर्कापासून बचाव करावा.

उष्माघाताच्या उपचारांची आवश्यकता

उष्माघात झाल्यास, तत्काळ वैद्यकीय मदतीची आवश्यकता असते. त्याच्या उपचारासाठी प्रभावित व्यक्तीला थंड ठिकाणी नेऊन त्याच्या शरीराचे तापमान कमी करणे आवश्यक आहे. शरीरावर थंड पाणी शिंपडणे किंवा थंड पंख्याचा वापर करणे उपयुक्त ठरू शकते. उष्माघात हे एक गंभीर संकट आहे, ज्यापासून वाचण्यासाठी जागरूकता आणि सावधगिरी आवश्यक आहे.