नवी दिल्ली । ‘ध्येय निश्चित करण्यासाठी स्वप्न पहा, जर तुम्ही अजिबात स्वप्न पाहिले नाही, तर तुम्हाला आयुष्यात कोणतेही ध्येय राहणार नाही आणि ध्येयाशिवाय यश मिळवता येणार नाही.’ हे शब्द त्या व्यावसायिकाचे आहेत ज्यांनी देशातील दिग्गज IT कंपनी HCL ची स्थापना केली. HCL बद्दल काहीही माहिती नसलेली व्यक्ती क्वचितच दिसेल. HCL माहिती तंत्रज्ञान सेवांसाठी प्रसिद्ध आहे. शिव नादर यांनी 1976 मध्ये दिल्लीत बरसाती (टेरेसवरील खोली) मधून आपली कंपनी (HCL) सुरू केली आणि आज आर्थिक वर्ष 2021 मध्ये, कंपनीचे उत्पन्न 10 अब्ज डॉलर्सवर पोहोचले आहे.
HCL टेक्नॉलॉजीचे अध्यक्ष शिव नादर यांनी जुलै 2021 मध्ये आपले पद सोडले आहे. आता ते कंपनीचे अध्यक्ष अमिरात आणि बोर्डाचे स्ट्रॅटेजिक ऍडव्हायझर असतील. देशातील आघाडीची आयटी कंपनी HCL ची पायाभरणी करणाऱ्या या व्यावसायिकाविषयी आज जाणून घेऊयात.
अशा प्रकारे शिव नाडर यांचा प्रवास सुरू झाला
तंत्रज्ञान क्षेत्रातील दिग्गज आणि देशातील सर्वात मोठे उद्योगपती शिव नाडर यांचा जन्म 14 जुलै 1945 रोजी दक्षिण भारतातील एका छोट्या गावात झाला. ते तामिळनाडूचे आहेत आणि हिंदू धर्माचे आहेत. शिव नादर हे देशातील पहिले उद्योजक आहेत ज्यांनी देशात Make in India Entrepreneurship सुरू केली.
करिअरची सुरुवात पुण्यापासून झाली
त्यांची कारकीर्द पुण्यात सुरू झाली जिथे ते वालचंद ग्रुप ऑफ इंजिनीअरिंगचा भाग बनले. व्यवसाय चालवण्याचा थोडा अनुभव मिळाल्यानंतर ते सोडून त्यांनी स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. आपले मित्र आणि इतर व्यावसायिक भागीदारांच्या मदतीने ते या देशातील सर्वात मोठी तांत्रिक क्रांती घडवून आणण्यात गुंतले.
5 मित्रांसह सुरू केली कंपनी
खासगी नोकरी सोडून कंपनी सुरू केली, पाच मित्रांसह ‘मायक्रोकॉम्प लिमिटेड’ नावाची कंपनी सुरू केली. 1976 मध्ये स्थापन झालेली त्यांची कंपनी टेलिडिजिटल कॅल्क्युलेटर विकत असे. शिव नादर यांनी एका मुलाखतीत सांगितले होते,”मला भेटलेली पहिली व्यक्ती अर्जुन होती. तो सुद्धा माझ्यासारखाच मॅनेजमेंट ट्रेनी होता. आम्ही चांगले मित्र झालो आणि अजूनही आहोत. यानंतर, आम्ही दोघांनी DCM मध्ये काम करणाऱ्या आमच्या सारख्या लोकांना जोडले आणि एकत्र काम करण्यास सुरुवात केली.
HCL ला जगभरात मिळाली मान्यता
लवकरच या कंपनीचे नाव हिंदुस्तान कॉम्प्युटर्स लिमिटेड (HCL) असे ठेवण्यात आले आणि कॉम्प्युटर बनवण्यास सुरुवात केली. हे पाहून ही भारतीय कंपनी जगातील एक प्रसिद्ध ब्रँड बनली आहे.
1980 मध्ये त्यांनी सिंगापूरमध्ये IT हार्डवेअर विकण्यासाठी ‘फार ईस्ट कॉम्प्युटर्स स्थापन करून आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत प्रवेश केला. पहिल्याच वर्षी त्यांनी सुमारे 10 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळवले. त्यानंतर नादर यांनी मागे वळून पाहिलेच नाही. 1982 मध्ये कंपनीने आपला पहिला PC बाजारात आणला. त्यानंतर IT व्यवसायाशी संबंधित पाच कंपन्या त्यांच्या फर्ममध्ये विलीन झाल्या.