हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । आज अनेक महिला PCOS (Polycystic Ovary Syndrome) अन PCOD (Polycystic Ovarian Disease) च्या समस्येला सामोरे जात आहेत. या समस्या असलयाचे अनेक महिला सांगत नाहीत , त्यामुळे गंभीर आजार होऊ शकतात. आपण अहवालावर एक नजर टाकली असता पाहिले तर गेल्या काही वर्षांत भारतात याचे प्रमाण वाढत निघाले आहे. WHO च्या अहवालानुसार, अशा 70 ते 80% महिलांमध्ये या आजाराचे निदानच होऊ शकत नाही. त्यामुळे हे आजार नक्की काय आहेत अन त्यावर काय उपाय केले पाहिजेत , हे आज आपण या बातमीच्या स्वरूपात पाहणार आहोत.
शरीरातील हार्मोनल पातळी –
पीसीओएस आणि पीसीओडी शरीरातील हार्मोनल पातळीतील चढउतारांशी संबंधित विकार आहेत. विशेषत: महिलांच्या अंडाशयांमध्ये होणारे बदल यामुळे ही समस्या वाढते. पीसीओडीमध्ये, महिलांच्या अंडाशयात मादी अंडी अकाली बाहेर पडू लागतात, तर पीसीओएसमध्ये अंडाशयात पुरुष हार्मोनचा स्तर जास्त होतो, ज्यामुळे अंडाशयात गाठ तयार होऊ शकते.
पीसीओएस (PCOS) –
पीसीओएस म्हणजे पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम. यामध्ये, महिला अंडाशय (ovaries) मध्ये अनेक छोटे सिस्ट (cysts) तयार होतात. यामुळे हार्मोनल असंतुलन होऊन महिला विविध शारीरिक समस्यांना तोंड देतात.
पीसीओएसचे मुख्य लक्षणे –
अनियमित मासिक पाळी (Irregular periods)
पिंपल्स किंवा चेहऱ्यावर जास्त मुरुमं (Acne)
वजन वाढ (Weight gain)
ओव्हरीमध्ये सिस्ट (Ovarian cysts)
वाढलेली शरीरावर केसांची वाढ (Hirsutism)
गडबड हार्मोनल स्तर (Hormonal imbalance)
गर्भधारणेची समस्या (Fertility issues)
पीसीओडी (PCOD) –
पीसीओडी म्हणजे पॉलीसिस्टिक ओव्हरी डिसीज. यामध्ये देखील अंडाशयामध्ये सिस्ट तयार होतात, पण हे पॉलिसिस्टिक स्थिती खूप अधिक सामान्य असते. पीसीओडी हे एक हलके स्वरूप असू शकते, आणि काही महिलांना यातून गंभीर समस्या निर्माण होतात.
पीसीओडीचे मुख्य लक्षणे –
मासिक पाळीच्या अडचणी (Irregular periods)
वजन वाढणे (Weight gain)
थोड्याफार प्रमाणात जास्त केसांची वाढ (Hirsutism)
चेहऱ्यावर मुरुमं किंवा पिंपल्स (Acne)
मानसिक तणाव किंवा चिडचिडेपण (Mood swings)
उपाय –
आहारातील बदल – संतुलित आणि निरोगी आहार घेणे महत्त्वाचे आहे. प्रथिने, फायबर्स आणि कमी गोड पदार्थांचा समावेश करा.
चांगली जीवनशैली – नियमित व्यायाम करा. वजन कमी करून शरीरातील चरबी नियंत्रित करण्यास मदत होईल.
व्यायाम – पीसीओएससाठी वजन कमी करणे अत्यंत आवश्यक आहे. तसेच व्यायामाने शरीरात हार्मोनल बदल सुधारणे शक्य आहे.
हे पदार्थ टाळा – प्रक्रिया केलेले पदार्थ, तळलेले पदार्थ आणि अधिक शर्करा असलेले पदार्थ पीसीओएसच्या लक्षणांना कारणीभूत ठरू शकतात.
महिलांनी पीसीओएस आणि पीसीओडीसारख्या विकारांकडे दुर्लक्ष न करता, योग्य वेळी डॉक्टरांचा सल्ला घेणं अत्यंत महत्त्वाचं आहे.
या विकारांचा वेळेवर उपचार आणि योग्य जीवनशैलीत बदल करणे, महिलांना या समस्यांवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी मदत करू शकते.