नवी दिल्ली । Income Tax Return : फॉर्म 16 हा एक असे बेसिक डॉक्युमेंट आहे जे पगारदार कर्मचार्‍यांकडून त्यांचे इन्कम टॅक्स रिटर्न (ITR) भरताना वापरले जाते. बहुतेक पगारदार लोकांना फॉर्म 16 शिवाय ITR फाइल करणे जवळजवळ अशक्य दिसते.
मात्र बर्‍याच वेळा असे देखील दिसून आले आहे की, ITR भरण्याची वेळ येते आणि कार्यालयातून फॉर्म 16 मिळत नाही. नियोक्ता त्याचा व्यवसाय बंद करत असल्यामुळे किंवा तुम्ही सर्व औपचारिकता पूर्ण केल्याशिवाय नोकऱ्या बदलल्या असण्याची शक्यता आहे. जर तुमच्याकडे फॉर्म 16 नसेल आणि ITR भरण्याची वेळ जवळ आली असेल, तर तुम्ही फॉर्म 16 शिवाय देखील तुमचे रिटर्न भरू शकता.
फॉर्म 16 नसलेले पगारदार कर्मचारी त्यांचे ITR कसे दाखल करू शकतात ते जाणून घ्या –
पगारातून उत्पन्नाची गणना करा
सर्वप्रथम पगारातून मिळणारे उत्पन्न मोजा. यासाठी तुमच्या पे-स्लिपची मदत घेता येईल. आर्थिक वर्षात तुम्ही जिथे काम केले असेल तिथून मिळालेल्या पे स्लिप सुरक्षित ठेवाव्या लागतील. या वर्षी देखील तुम्हाला तुमच्या पगाराच्या उत्पन्नाचा संपूर्ण तपशील द्यावा लागेल.
यामध्ये तुम्हाला एकूण पगार (कलम 17(1 नुसार पगार), परक्विझिट 17(2) चे मूल्य, पगार 17(3) च्या तुलनेत नफ्याची रक्कम, कलम 10 अंतर्गत सूट, कलम 16 नुसार वजावट, मनोरंजन भत्ता (फक्त सरकारी) मिळेल. ) कर्मचार्‍यांसाठी), आणि व्यवसायिक कर तपशील द्यावा लागेल.
तुमच्या पे स्लिपमध्ये वर नमूद केलेले आकडे असावेत. मात्र, अनेक कंपन्या पे स्लिपमध्ये ‘व्हॅल्यू ऑफ परक्विझिट्स’ आणि ‘पगाराविरुद्ध नफा’ ही रक्कम देत नाहीत.
यासाठी, तुम्ही तुमच्या HR किंवा वित्त विभागाला फॉर्म-12BA देण्यास सांगू शकता. हा फॉर्म परक्विझिट्सचे मूल्य आणि तुमच्या नियोक्त्याने तुम्हाला दिलेल्या पगाराच्या बदल्यात लाभांची रक्कम तपशीलवार आहे.
या सर्व माहितीशिवाय, तुमची सॅलरी स्लिप तुम्हाला दिलेले सर्व भत्ते, भविष्य निर्वाह निधी (PF), स्रोतावर कर कपात (TDS) इत्यादी दर्शवते.
येथे भत्ते वापरा जे तुम्हाला तुमची कर दायित्व कमी करण्यात मदत करतात जसे की HRA, LTA इ. मात्र, भत्त्यांची गणना करताना लक्षात ठेवा कारण काही भत्ते अंशतः सूट दिलेले आहेत आणि काही पूर्णपणे सूट आहेत.
ITR मध्ये टॅक्स फ्री भत्त्यांची रक्कम नमूद करणे आवश्यक आहे. तसेच, कलम 16(ia) अंतर्गत रु. 50,000 च्या मानक कपातीचा क्लेम करण्यास विसरू नका.
तुमच्या फॉर्म 26AS शी कपात केलेला TDS जुळवा
फॉर्म 26AS मध्ये केवळ तुमच्या पगाराच्या उत्पन्नावरच नव्हे तर इतर उत्पन्नावरही कापलेल्या TDSचा तपशील असावा. तुमच्या फॉर्म 26AS मध्ये दाखविलेल्या आकड्यांसह तुमच्या TDS चे क्रॉस-व्हेरिफिकेशन करणे महत्‍त्‍वाचे आहे कारण आकडे वेगवेगळे असू शकतात.
घराच्या मालमत्तेतून उत्पन्नाची गणना करा
तुमच्या मालकीच्या घराच्या मालमत्तेतून तुम्हाला कोणतेही उत्पन्न मिळत असल्यास, तुम्हाला या शीर्षकाखाली त्याचा रिपोर्ट देणे आवश्यक आहे. तसेच, जर तुम्ही लेट-आउट मालमत्तेवर किंवा स्वत:च्या ताब्यात असलेल्या मालमत्तेवर होम लोन घेतले असेल आणि कर्जावर व्याज भरत असाल,तर तुम्हाला या शीर्षकाखाली त्याची वजावट मिळेल.