टीम हॅलो महाराष्ट्र : नोव्हेंबर 2016 मध्ये देशात डेमोनेटिझेशन लागू करण्यात आले. त्यानंतर भारत सरकारने 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटा चलनातून काढून टाकल्या. पंतप्रधान मोदी (पीएम मोदी) म्हणाले होते की काळा पैसा आणि भ्रष्टाचाराला आळा घालणे ही सरकारची सर्वात मोठी कारवाई आहे, देशाच्या उभारणीत नागरिकांना थोडा त्रास होईल परंतु त्याचे दूरगामी परिणाम होतील.
यानंतर, सरकारने 500 आणि 2000 रुपयांची एक नवीन नोट आणली, असे म्हटले होते की त्यात इतक्या सुरक्षितता वैशिष्ट्ये आहेत की बनावट नोट्स कॉपी करणे आणि बनवणे सोपे नाही. पण 3 वर्षानंतर सरकारची स्वतःची आकडेवारी सांगत आहे की, 500 आणि 2000 च्या बनावट नोटा बनवणे कठीण नाही. बनावट 2000 ची नोट बनवणे सर्वात सोपे आहे कारण 2000 च्या बनावट नोटा नुकत्याच पकडल्या गेल्या आहेत.
सर्वात जास्त 2000 रुपयांची बनावट चलन का पकडली जात आहेत?
नॅशनल क्राइम रेकॉर्ड ब्युरोच्या (एनसीआरबी) ताज्या आकडेवारीनुसार नोटाबंदीनंतर सर्वात जास्त दोन हजार रुपयांच्या बनावट नोटा सापडल्या आहेत. 2017 आणि 2018 मध्ये जप्त केलेल्या एकूण बनावट नोटांपैकी 56 टक्के नोटा या 2000 च्या नोटा आहेत. गेल्या 2 वर्षात सर्वाधिक 2 हजार बनावट नोटा जप्त करण्यात आल्या आहेत. एनसीआरबीच्या या आकडेवारीनंतर पकडलेल्या बनावट नोटांची संख्या इतकी जास्त आहे की 2 हजारांच्या बनावट नोटा बनवणे इतके सोपे आहे का, हा सर्वात मोठा प्रश्न निर्माण झाला आहे.
एनसीआरबीच्या आकडेवारीनुसार, 2017 मध्ये जप्त केलेल्या एकूण बनावट नोटांपैकी 53.3 टक्के 2 हजार बनावट नोटा होत्या. बनावट नोटांमध्ये 2 हजारांचा वाटा 2018 मध्ये वाढून 61.01 टक्के झाला आहे. म्हणजेच एका वर्षानंतर मोठ्या प्रमाणात thousand हजारांच्या बनावट नोटा पकडल्या गेल्या. सुरक्षा वैशिष्ट्यांचा दावा असूनही 2 हजार बनावट नोटा छापण्याचे काम कमी झाले नाही.
एनसीआरबीच्या अहवालात म्हटले आहे की नोटाबंदीनंतर 2017 आणि 2018 मध्ये 46.6 कोटी रुपयांचे बनावट चलन वसूल करण्यात आले. त्यात सर्वाधिक 2000 (56 टक्के) नोटा होत्या. तसेच, वर्ष 2017 मध्ये 28.10 कोटी रुपयांच्या बनावट नोटा पकडल्या गेल्या. त्यात सर्वाधिक २ हजारांच्या नोटांची नोंद होती (.3 53..3) आणि गुजरातमध्ये २ हजारांची बनावट चलन सर्वाधिक पकडली गेली.
2 हजार रुपयांच्या खऱ्या नोटा कशा ओळखाव्यात?
एटीएममधून 2000 च्या नवीन नोटा येत नाहीत. परंतु आपल्याकडे २ हजारांच्या नोटा असल्यास आपण त्या खऱ्या की खोट्या हे ओळखू शकतो
– जेव्हा नोट प्रकाशासमोर ठेवली जाईल तेव्हा त्याच्या रिक्त भागावर 2000 लिहिले असेल.
-जेव्हा नोट डोळ्यासमोर 45 डिग्री कोनात ठेवलेले असेल तर 2000 येथे लिहिले जाईल.
– या केंद्रामध्ये महात्मा गांधींचे चित्र आहे.
-नोटेवर लहान अक्षरात RBI आणि 2000 लिहिलेले आहे.
सुरक्षेच्या धाग्यावर भारत, आरबीआय आणि 2000 लिहिले गेले आहेत. जेव्हा नोट थोडीशी दुमडली जाते तेव्हा तिच्या सुरक्षा थ्रेडचा रंग हिरव्यापासून निळ्या रंगाचा होतो.