महाराष्ट्रासाठी ऐतिहासिक ठरलेल्या कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलिनीकरण करण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला आहे. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी विधान परिषदेत यासंबंधीची माहिती दिली. या विलिनीकरणामुळे भविष्यकालीन प्रकल्पांसाठी आवश्यक निधी मिळवण्यात मदत होईल, अशी माहिती त्यांनी दिली.
कोकण रेल्वेची भविष्यकालीन योजना
महाराष्ट्र, गोवा, कर्नाटक आणि केरळ या चार राज्यांच्या सहकार्याने स्थापन केलेल्या कोकण रेल्वे महामंडळाला निधीअभावी भविष्यातील प्रकल्प राबवण्यात अडचणी येत होत्या. या अडचणींवर तोडगा काढण्यासाठी केंद्र सरकारने कोकण रेल्वेचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलिनीकरण करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
विलिनीकरणामुळे गतीला चालना
विलिनीकरणामुळे दुहेरी रेल्वेमार्गाचे काम, अपघात प्रतिबंधक उपाययोजना, स्थानकांचे आधुनिकीकरण आणि इतर महत्त्वाची विकासकामे गतीने पूर्ण केली जातील, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
स्वायत्त अस्तित्व टिकवले जाईल
कोकण रेल्वेचे नाव कायम राहणार असून, त्याचे स्वायत्त अस्तित्वही टिकवले जाईल. महाराष्ट्रासह गोवा, कर्नाटक आणि केरळ या राज्यांनी यासंदर्भात संमती दिली आहे. लवकरच केंद्र सरकारकडे अंतिम प्रस्ताव पाठवला जाईल. कोकण रेल्वे महामंडळाच्या विलिनीकरणामुळे प्रशासनाच्या गाड्याला गती मिळेल का? यावर सर्वांचे लक्ष राहील.
कोकण रेल्वे: एक ऐतिहासिक धाडसी प्रकल्प
कोकण रेल्वे हे भारतातील एक महत्त्वाचे आणि अभिमानास्पद रेल्वे मार्ग आहे. हा मार्ग महाराष्ट्र, गोवा आणि कर्नाटक राज्यांमधून जातो आणि समुद्र किनाऱ्याच्या काठावरून वळण घेत आहे. या रेल्वे मार्गाने कोकणातील दुर्गम आणि कठीण भूगोल पार करून प्रवास करणाऱ्या लाखो नागरिकांना सुविधा पुरवली आहे.
कोकण रेल्वेची सुरुवात
कोकण रेल्वेचा प्रकल्प १९९८ मध्ये सुरू झाला. हा मार्ग रायगड जिल्ह्यातील रोहा स्थानकापासून सुरु होऊन कर्नाटकमधील तोकूर येथे संपतो. या मार्गाची एकूण लांबी ७४१ किमी आहे. या मार्गावरून प्रवास करताना, प्रवाशांना सुंदर निसर्ग दृश्ये, घाट रांगा, खूपच लहान आणि मोठ्या ठिकाणी असलेल्या धरणांची दृश्ये, तसेच अरुंद डोंगर रांगा दिसतात.
कोकण रेल्वेची निर्मिती
कोकण रेल्वे मार्ग निर्माण करणे ही एक मोठी आव्हानात्मक प्रक्रिया होती. या मार्गावर अनेक ठिकाणी घळी, पुलं, सुरंग आणि वळणं आहेत. त्यासाठी कोकण रेल्वे महामंडळाने अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला. या मार्गावर २८० हून अधिक पुलं, १०० हून अधिक सुरंग आणि ५० हून अधिक ठिकाणी तंत्रज्ञानाचा वापर करून या प्रकल्पाची पार पडली.
