Millets Farming | बाजरी ही आपल्या जेवनातील एक महत्त्वाचा पदार्थ आहे. बाजरीमध्ये अनेक पोषकतत्व आहेत. त्यामुळे आपल्या शरीराला अनेक फायदे होतात. कोरड्या प्रदेशात मुख्यतः बाजरीची लागवड केली जाते. तांदूळ आणि गव्हानंतर बाजरी हे भारतातील तिसरे महत्त्वाचे असते धान्य आहे. कमी पर्जन्यमान, कमी जमिनीची सुपीकता आणि उच्च तापमान हे बाजरीच्या पिकासाठी (Millets Farming) अनुकूल वातावरण असते. बाजरीमध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रथिने, कॅल्शियम फॉस्फरस, थायमिन यांसारखे पोषकतत्व असतात.
पेरणीची वेळ | Millets Farming
खरीप हंगामासाठी बाजरीची पेरणी ही पावसाळा सुरू झाल्यावर करावी. जेणेकरून पीक चांगले येईल. बाजरीची पेरणी जूनच्या शेवटच्या आठवड्यात किंवा पहिला पाऊस झाल्यानंतर जुलैच्या पहिल्या आठवड्यात करावी. रब्बी हंगामात तमिळनाडूमध्ये बाजरीच्या पेरणीसाठी योग्य वेळ आहे. जास्त उत्पादन घेण्यासाठी उन्हाळी बाजरीची पेरणी जानेवारीच्या शेवटच्या आठवड्यापासून फेब्रुवारीच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत करावी. जेणेकरून तुम्हाला बाजरीचे पीक चांगले येईल.
बाजरीमुळे शरीराला होणारे फायदे
फायबर समृद्ध: बाजरीमध्ये भरपूर फायबर असते, ते पचनास मदत करते, निरोगी आतडे वाढवते आणि कोलेस्टेरॉलची पातळी राखून हृदयाच्या आरोग्यास समर्थन देते.
हृदयाचे आरोग्य: बाजरी कोलेस्टेरॉलची पातळी राखण्यास मदत करते, जळजळ आणि ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करते, रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करते आणि रक्तदाब आणि हृदयरोगाचा धोका कमी करून हृदयाच्या आरोग्यास मदत करते.
रोग प्रतिकारशक्ती वाढते: लोह, जस्त आणि व्हिटॅमिन बी 6 समृद्ध, बाजरी रोग प्रतिकारशक्ती वाढवते आणि शरीराच्या संरक्षण यंत्रणेस समर्थन देते.
पाचक आरोग्य: बाजरीमधील फायबर सामग्री पचन सुधारते, बद्धकोष्ठता प्रतिबंधित करते आणि आतड्याच्या मायक्रोबायोटाला पोषण देते, ज्यामुळे निरोगी पाचन तंत्राला चालना मिळते.
चयापचय: बाजरीतील प्रथिने सामग्री स्नायूंच्या ताकद, ऊतींचे आरोग्य आणि चयापचय वाढवते, कॅलरी आणि चरबी बर्न करण्यास मदत करते.
हाडांची ताकद वाढते : बाजरीमध्ये फॉस्फरस आणि मॅग्नेशियम सारख्या खनिजे समृद्ध असतात, जे मजबूत हाडे तयार करण्यासाठी आणि राखण्यासाठी आवश्यक असतात, ऑस्टियोपोरोसिस आणि वय-संबंधित हाडांच्या समस्यांचा धोका कमी करतात.
वजन नियंत्रणात राहते: बाजरीमधील फायबर आणि कॉम्प्लेक्स कार्बोहायड्रेट्स तृप्ततेला प्रोत्साहन देऊन आणि सतत ऊर्जा मुक्ती प्रदान करून, अस्वास्थ्यकर स्नॅकिंगपासून बचाव करून वजन नियंत्रणात मदत करतात.
मधुमेह नियंत्रण: कमी ग्लायसेमिक इंडेक्स आणि उच्च फायबर सामग्रीसह, बाजरी रक्तातील साखरेची पातळी आणि इन्सुलिन प्रतिरोधनावर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते, ज्यामुळे मधुमेहाचे व्यवस्थापन करणाऱ्या व्यक्तींसाठी हा एक फायदेशीर पर्याय बनतो.
गर्भधारणेचे पोषण: बाजरीमध्ये फॉलीक ऍसिड, लोह आणि कॅल्शियम यांसारख्या आवश्यक पोषक घटक असतात, जे गर्भाच्या विकासासाठी, न्यूरल ट्यूब दोष टाळण्यासाठी आणि गर्भधारणेदरम्यान आणि स्तनपानादरम्यान सामान्य आरोग्य सुनिश्चित करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण असतात.
अशक्तपणा प्रतिबंध आणि ऊर्जा बूस्ट: बाजरीचे लोह सामग्री ॲनिमिया टाळण्यास आणि उपचार करण्यास मदत करते, तर बी जीवनसत्त्वे ऊर्जा चयापचय, संज्ञानात्मक कार्य आणि शारीरिक कार्यक्षमता सुधारण्यात मदत करतात.