नवी दिल्ली । जसजसे डिजिटल ट्रान्सझॅक्शन वाढत आहेत, तसतशी फसवणूकही वाढत आहे. सायबर ठग फसवणुकीसाठी अनेक नवनवीन युक्त्या वापरत आहेत. काही वेळा एटीएम किंवा क्रेडिट कार्डबाबतही बँक खाते अपडेट करण्याबाबत बोलून लोकांची फसवणूक केली जाते तर कधी केवायसी तर कधी लॉटरी जिंकण्याच्या नावाखाली फसवणूक झाल्याची प्रकरणेही समोर येत आहेत.
या सर्व फसवणूक प्रकरणांमध्ये एक अतिशय सामान्य केस म्हणजे लॉटरी. तुम्ही कार जिंकली आहे किंवा लाखो रुपयांची लॉटरी लागली आहे, असे सांगून हे ठग कॉल करतात. भोळी लोकं त्यांच्या बोलण्यात गुरफटतात आणि कष्ट करून जमवलेला पैसा खर्च करतात.
ऑनलाइन फसवणूक
हे ठग लॉटरी जिंकण्याच्या नावाखाली लोकांना मूर्ख बनवतात आणि लॉटरीचे पैसे मिळवण्यासाठी लिंक पाठवतात आणि त्यावर क्लिक करून UPI पिन टाकण्यास सांगतात. या लिंकवर एखाद्या व्यक्तीने UPI पिन टाकताच, त्याच्या बँक खात्याचा तपशील सायबर ठगांकडे जातो आणि ते खात्यातील सर्व रक्कम आपल्या खात्यात ट्रान्सफर करतात.
फसवणुकीचा हा प्रकार लक्षात घेऊन NPCI नागरिकांसाठी वेळोवेळी अलर्ट जारी करते. NPCI म्हणते की, पैसे मिळवण्यासाठी UPI पिन टाकण्याची गरज नाही. तुमच्या खात्यातून दुसऱ्याच्या खात्यात पैसे ट्रान्सफर करण्यासाठी किंवा कोणतेही पेमेंट करण्यासाठी UPI पिन वापरला जातो. UPI पिन वापरल्यावर खात्यातून पैसे कापले जातात, खात्यात पैसे येत नाहीत.
UPI पिन ही मोबाईल वॉलेटची गुरुकिल्ली आहे
UPI पिन ही एक प्रकारे तुमच्या मोबाईल फोनमध्ये टाकलेल्या तुमच्या बँक खात्यांची किल्ली आहे. ही किल्ली दुसऱ्या कोणाला मिळाली तर तो तुमचे खाते रिकामे करू शकतो. वास्तविक, ऑनलाइन ट्रान्सझॅक्शनसाठी UPI ची सर्व्हिस घ्यावी लागते आणि त्यासाठी व्हर्च्युअल पेमेंट ऍड्रेस तयार करावा लागतो. ते तुमच्या बँक खात्याशी लिंक करावे लागेल. व्हर्च्युअल पेमेंट ऍड्रेस तुमचा फायनान्शिअल ऍड्रेस बनतो. यानंतर तुमचा बँक खाते क्रमांक, बँकेचे नाव किंवा IFSC कोड इत्यादी लक्षात ठेवण्याची गरज नाही.
UPI वापरण्यासाठी, तुम्हाला UPI ला सपोर्ट करणारे अ‍ॅप डाउनलोड करावे लागेल. पेटीएम, फोनपे, गुगल पे, अ‍ॅमेझॉन पे, भीम यासह अनेक अ‍ॅप्सवर ही सुविधा उपलब्ध आहे. या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी तुमचा मोबाईल क्रमांक बँक खात्याशी जोडलेला असणे आवश्यक आहे.
UPI पिन कसा तयार करायचा ?
UPI सुविधेसह अ‍ॅप डाउनलोड केल्यानंतर, तुम्हाला तुमची बँक निवडावी लागेल. येथे व्हेरिफिकेशन केले जाईल. व्हेरिफिकेशन केल्यानंतर, तुमचा व्हर्च्युअल पेमेंट ऍड्रेस तयार केला जातो. आता तुमच्या मदतीने तुम्ही UPI ट्रान्सझॅक्शन सहजपणे करू शकाल.
UPI पेमेंट सिस्टीम
UPI म्हणजेच युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस नॅशनल पेमेंट ऑफ इंडियाने विकसित केला आहे. याच्या मदतीने तुम्ही मोबाईल वॉलेटद्वारे दुसऱ्याच्या बँक खात्यात पैसे पाठवू शकता. या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने तुम्ही कधीही कुठूनही फायनान्शिअल ट्रान्सझॅक्शन करू शकता.
फसवणूक कशी टाळायची ?
तुमचा UPI पिन कोणाशीही शेअर करू नका.
नेहमी UPI ने फक्त विश्वसनीय अ‍ॅप्सवर पैसे द्या.
भीम अ‍ॅप हे सर्वात ट्रस्टेड डिजिटल पेमेंट अ‍ॅप आहे.
कोणत्याही अज्ञात लिंकवर क्लिक करू नका.
अज्ञात लिंकवर UPI पिन वापरू नका.
अशा लिंक्सद्वारे फिशिंग स्कॅम केले जातात.
UPI पिन वेळोवेळी बदला.