महाराष्ट्रात यंदाच्या लोकसभा निवडणुकीत चर्चा होती ती मशाल आणि तुतारीची… आपल्या पक्षाचे नाव, चिन्ह आणि दिग्गज नेत्यांना सोबत घेत दुसरी चूल मांडल्यामुळे शरद पवार आणि उद्धव ठाकरे यांच्या अस्तित्वाचा प्रश्न निर्माण झाला होता. सगळं गेलं असलं तरी जनमत आमच्या बाजूने आहे, हे ठासून सांगण्याची संधी लोकसभेच्या निमित्ताने समोर आली… ठाकरेही शिवसेना कुणाची याचा निकाल जनतेच्या दरबारातच लागेल, असं सांगत राहिले.. आणि तेच टारगेट डोक्यात ठेवत लोकसभेला भली मोठी फील्डिंग लावली. तब्बल महाविकास आघाडीच्या गोटातून 21 जागा पदरात पाडत यातले बहुतांश उमेदवार दिल्लीत खासदार दिसतील. अशी परिस्थिती मतदानानंतर समोर दिसतेय… म्हणूनच ठाकरेंच्या या 21 शिलेदारांपैकी लोकसभेचं मैदान सर करत दिल्ली कोण गाठतंय? कुठल्या मतदारसंघातून कुणाचा गेम करून हे उमेदवार खासदार बनतायत? त्याचाच सविस्तर निकाल तुम्हाला सांगतोय…
पहिल्यांदा पाहुयात कोकणात काय घडतंय ते…
पहिला मतदारसंघ आहे तो रायगडचा…
इथं अजित पवार गटाकडून सुनील तटकरे तर ठाकरे गटाकडून अनंत गीते अशी लढत झाली… कागदावरचं गणित पाहिलं तर तशी तटकरेंसाठी ही तशी एकहाती लढत होती. पण मशालीला मविआच्या घटक पक्षांनी दिलेल्या मजबूत हातांनी वारं फिरलं. त्यात शेकापने गीतेंसाठी दिलेला मदतीचा हात रायगडच्या निकालातील महत्त्वाचा फॅक्टर ठरू शकतो. कदम पितापुत्र यांनी रत्नागिरीमधून तर भरत शेठ गोगावले यांनी महाड, पेण मधून ताकद लावल्याने आणि बूथ मॅनेजमेंटवर दिलेला सर्वाधिक भर पाहता रायगडचा निकाल घासून लागेल, असं सध्यातरी दिसतंय. त्यातल्या त्यात सुनील तटकरे यांचा निसटत्या लीडने रायगडमधून विजय होईल, असा अंदाज व्यक्त केला जातोय…
दुसरा मतदारसंघ येतो तो रत्नागिरी सिंधुदुर्गचा…
इथून ठाकरे गटाकडून विद्यमान खासदार विनायक राऊत विरुद्ध भाजपकडून नारायण राणे अशी काटे की टक्कर होती. यंदाच्या निवडणुकीत भाजपने ठाकरे गटासोबत होणारी थेट लढत बहुतांश ठिकाणी टाळली. पण नारायण राणेंसारखा खमक्या नेता असल्याने आणि सोबत शिंदे गटातील सामंत बंधू यांनी मदतीचा शब्द दिल्याने इथून ठाकरे गट बॅकफुटला गेला. स्वतः राणेंच्या मदतीला राज ठाकरेही धावून आले. केसरकर, सामंत, तेली या सगळ्यांनी राणेंसाठी खिंड लढवली. तर दुसऱ्या बाजूला मविआचे नेते राऊतांच्या पाठीशी ताकद लावून होते. सहानुभूतीचा फॅक्टर इथेही महत्त्वाचा राहिला. मतदान घासून झालं असलं तरी विनायक राऊत इथून आघाडी घेतील, असं आता बोललं जाऊ लागलंय…
तिसरा मतदारसंघ आहे कल्याणचा…
सलग दोन टर्म खासदार असणाऱ्या शिंदेच्या विरोधात ठाकरे टफ उमेदवार देतील अशी शक्यता होती. पण माजी नगरसेवक वैशाली दरेकर यांना मैदानात उतरवत ठाकरेंनी श्रीकांत शिंदेंना फ्री हिट दिलीय अशी मतदारसंघात चर्चा होती. पण प्रचारात दरेकरांनी घेतलेली आघाडी, भाजपच्या अंतर्गत नाराजीचा शिंदेंना बसलेला फटका आणि एकनिष्ठ विरुद्ध फुटीर हे मुद्दे फ्रंटला असल्याने दरेकर या रेसमध्ये आल्या.. मात्र श्रीकांत शिंदे अगदी निसटत्या लीडने कशीबशी कल्याणची जागा राखतील. अशी सध्या मतदारसंघात चर्चा आहे…
चौथा मतदारसंघ आहे ठाण्याचा…
ठाकरेंकडून राजन विचारे विरुद्ध नरेश म्हस्के यांच्या लढतीत राजन विचारे वन साईड मैदान मारतील, असं वातावरण प्रचाराच्या पहिल्या दिवसापासूनच ठाण्यात होतं. नरेश म्हस्के यांना प्रचाराला मिळालेला अगदी थोडा थोडका वेळ, ठाकरेंच्या बाजूने असणारी सहानुभूतीची लाट आणि नरेश म्हस्के यांची उमेदवारी कनेक्ट न होण…या सगळ्या गोष्टी ठाकरेंच्या पथ्यावर पडताना दिसल्या. याशिवाय राजन विचारे यांचं मतदारसंघातील काम, मतदारांशी असणारा सुसंवाद आणि बंडाळीच्या वेळेस दाखवलेली निष्ठा यामुळे राजन विचारे मोठ्या लीडने निवडून येतील, अशी ठाण्यामध्ये चर्चा आहे…
पाचवा मतदारसंघ आहे मुंबई उत्तर पश्चिमचा…
मुंबई उत्तर पश्चिमच्या या इंटरेस्टिंग लढतीत ठाकरेंकडून अमोल कीर्तिकर विरुद्ध शिंदे गटाकडून रवींद्र वायकर मैदानात होते. वायकर हे ठाकरेंचे एकनिष्ठ…मात्र इडीने चक्र फिरवल्याने त्यांना नाईलाजाने शिंदेंसोबत जावं लागलं… पक्षप्रवेश होताना त्यांच्या चेहऱ्यावरचे भाव बरंच काही सांगत होते… त्यामुळे शिंदेंचा फोर्स असला तरी मशालीच्या विरोधात वायकर किती ताकद लावून लढतील, हा मोठा प्रश्नच होता. हे सगळं गणित पाहता अमोल कीर्तीकर यांचे मुंबई उत्तर पश्चिम मधून निवडून येण्याचे चान्सेस जास्त आहेत.
सहावा मतदारसंघ आहे तो दक्षिण मुंबईचा…
दक्षिण मुंबई मधून शिंदेंच्या यामिनी जाधव यांच्या विरोधात ठाकरे गटाचे स्टँडिंग खासदार अरविंद सावंत यांनी दंड थोपटले होते. राहुल नार्वेकर, मंगलप्रसाद लोढा यांनी यामिनी जाधव निवडून याव्यात, यासाठी बराच जोर लावला होता. पण मराठी विरुद्ध अमराठी, अरविंद सावंत यांनी केलेला आक्रमक प्रचार, इडीच्या कारवाईने यामिनी जाधव यांनी केलेली बंडखोरी, हे नरेटीव ठाकरे गटाने संपूर्ण प्रचारात वापरलं. मतदानानंतर इथेही ठाकरेंचे उमेदवार अरविंद सावंत निवडून येतील, अशी चर्चा आहे…
सातवा मतदारसंघ आहे तो मुंबई दक्षिण मध्यचा…
मुंबई दक्षिण मध्य मध्ये ठाकरे गटाकडून अनिल देसाई विरुद्ध शिंदेंकडून राहुल शेवाळे यांच्यातील झालेली ही अटीतटीची लढत. दोन टर्म खासदार राहिलेल्या राहुल शेवाळे यांना निवडून आणण्यासाठी शिंदेंनी आपली सारी यंत्रणा कामाला लावली होती. मात्र अनिल देसाईंच्या रूपाने ठाकरेंनी दिलेला कडवा प्रतिस्पर्धी इथं महत्त्वाचा फॅक्टर राहणार आहे. शेवाळेंच्या विरोधातील अँटी इन्कमबन्सी आणि ठाकरेंच्या शिवसैनिकांचं मोठ केडर असल्याने इथे देसाईंचे निवडून येण्याचे चान्सेस जास्त आहेत…
आठवा मतदारसंघ आहे तो मुंबई उत्तर पूर्वचा…
शिवसेना ठाकरे विरुद्ध भाजप अशी इथली लढत झाली. भाजपकडून मिहीर कोटेचा तर ठाकरेंनी संजय दिना पाटील यांना इथून मैदानात उतरवलंय. भाजपचा या मतदारसंघावर पगडा असला तरी देखील बदलेल्या राजकीय समीकरणांमुळे यंदा शिवसेनेला इथे निवडून येण्यासाठी स्कोप मिळाला. मुंबईत ज्या काही अटीतटीच्या लढती होतील. त्यांमध्ये मुंबई उत्तर पूर्वचा समावेश करावा लागेल. इथून कोण निवडून येईल हे आत्ताच सांगणं कठीण असलं तरी जिंकून येणाऱ्या उमेदवाराचं मार्जिन हे खूप कमी असेल, असं चित्र सध्या तरी दिसतंय…
नववा मतदारसंघ आहे तो पालघरचा…
भाजपने या मतदारसंघावर दावा ठोकत डॉ. हेमंत विष्णू सावरा यांना मैदानात उतरवले. हेमंत सावरा यांचे वडील विष्णू सावरा हे युती सरकारमध्ये आदिवासी मंत्री होते. आघाडीतर्फे ठाकरे गटाच्या वतीने भारती कामडी यांना अगोदरच उमेदवारी जाहीर केली. मात्र येथे बाहुबली समजल्या जाणाऱ्या बहुजन विकास आघाडी अर्थात ‘बविआ’ने अगदी शेवटच्या दिवशी आपला पत्ता उघडत बोईसरचे आमदार राजेश पाटील यांना उमेदवारी दिली. आणि खरी लढत या तीन प्रमुख उमेदवारांमध्येच रंगली. मतदानानंतर या जागेवर भाजपच्या हेमंत सावरा यांचं पारड थोडं जड दिसतंय…
दहावा मतदार संघ आहे धाराशिवचा…
शिवसेनेकडून स्टॅंडिंग खासदार ओमराजे निंबाळकर यांच्या विरोधात उमेदवार देण्यासाठी अजित दादांना बरीचशी चाचपणी करावी लागली… भाजपचे राणा जगजीतसिंह पाटील आणि ओमराजे निंबाळकर यांच्यातला छत्तीसचा आकडा सगळ्यांना माहित आहेच. धाराशिवची निवडणुकही या दोघांच्या अवतीभोवतीच फिरताना दिसते. यंदा मात्र करंट लागावा असं राजकारण बदललं. जगजीत सिंह पाटील यांच्या पत्नी अर्चना पाटील यांनी भाजपतून अजितदादांच्या राष्ट्रवादीत प्रवेश करत लोकसभेचं तिकीट मिळवलं… वाढलेली महागाई, शेतीचे प्रश्न आणि मराठा आरक्षण हे सगळे मुद्दे निंबाळकरांच्या पथ्यावर पडताना दिसून आलं. प्रचाराच्या पहिल्या दिवसापासूनच ओमराजेंनी लीड घेतली होती. तीच प्रत्यक्ष मतदानाच्या दिवशी बूथ मॅनेजमेंटवरही कायम ठेवल्याने इथं मशाल निवडून येतेय, असा एकूणच कल आहे…
अकरावा मतदारसंघ आहे तो यवतमाळचा…
वाशिममध्ये भावना गवळी यांचा पत्ता कट झाल्यानंतर ठाकरेंच्या संजय देशमुखांच्या विरोधात कडवा प्रतिस्पर्धी शोधण्याचा आव्हान होतं. मात्र अत्यंत नाट्यमयरित्या नागेश पाटील यांची हिंगोलीतील उमेदवारी रद्द करत त्यांच्या पत्नी राजश्री पाटील यांना यवतमाळ मधून उमेदवारी देण्यात आली. बाहेरचे उमेदवार त्यात गद्दारीचा लागलेला टॅग यामुळे संजय देशमुख निवडणूक प्रचारापासून ते प्रत्यक्ष मतदानापर्यंत प्लसमध्ये राहिले. महायुतीला इथे पाठिंबा असला तरी त्याचं मतांमध्ये कन्वर्जन करण्यात राजश्री पाटील यांना यश आलं नाही, अशी मतदारसंघात चर्चा आहे. त्यामुळे भावना गवळी यांच्यानंतर आता मशालीचा उजेड यवतमाळ वाशिमवर पडेल, अशी मतदारसंघात चर्चा आहे…
बारावा मतदारसंघ आहे बुलढाण्याचा…
बुलढाण्यात ठाकरे गटाचे नरेंद्र खेडेकर, शिंदेंकडून प्रतापराव जाधव तर अपक्ष रविकांत तुपकर अशी लढत झाली. शिंदेंच्या प्रतापराव जाधव यांच्या विरोधात बुलढाण्यात अँटीइनकंबनसी होती. त्यात ठाकरे गटाकडून गद्दार विरुद्ध खुद्दार अशी प्रचाराची लाईन पुढे घेऊन गेल्यामुळे याचा मोठा फटका जाधवांना बसल्याचं बोललं जातंय. त्यामुळे इथे खरी लढत ठाकरे गट विरुद्ध रविकांत तुपकर अशी असल्याची मतदारांच्या चर्चा आहे. मत विभाजनाचा प्रॉपर गेम जुळून आला तर इथे अपक्ष म्हणून रविकांत तुपकर देखील आघाडी मारू शकतील…
तेरावा मतदारसंघ आहे हिंगोलीचा…
खरंतर हिंगोलीसाठी ठाकरेंच्या नागेश पाटील अष्टीकर यांच्या विरोधात हेमंत पाटील यांना उमेदवारी जाहीर करण्यात आली होती. मात्र ऐनवेळी त्यांची उमेदवारी मागे घेत कोहळीकरांना उमेदवारी देण्यात आली. कागदावर येथे महायुतीची ताकद जास्त दिसत असली तरी शेती प्रश्न, मराठा आरक्षण आणि महागाई हे फॅक्टर इथे ठाकरेंना साथ देऊ शकतात. अष्टीकरांनी प्रचारात लावलेली ताकद आणि प्रत्यक्ष मतदानाच्या दिवशीचं वातावरण पाहता हिंगोलीत मशाल फिक्स आहे, असं बोललं जातंय…
चौदावा मतदारसंघ आहे शिर्डीचा…
अनुसूचित जातीसाठी राखीव असणाऱ्या शिर्डी लोकसभा मतदारसंघात शिंदेंकडून सदाशिव लोखंडे विरुद्ध ठाकरेंकडून भाऊसाहेब वाकचौरे अशी इंटरेस्टिंग लढत झाली. वंचितकडून उत्कर्षा रूपवते इथं मैदानात उतरल्याने शिर्डीची लढत तिरंगी झाली. वंचितच्या उमेदवारीने वाकचौरे यांना मोठा फटका बसण्याची शक्यता आहे. मतविभाजनाचा फटका आणि सदाशिवराव लोखंडे हे आपल्या विकासकामांच्या जोरावर निकालात लीडला राहतील, असं सध्या शिर्डीचं वातावरण आहे…
पंधरावा मतदारसंघ आहे छत्रपती संभाजीनगरचा…
अगदी बरीच काथ्याकूट झाल्यानंतर ठाकरेंच्या चंद्रकांत खैरे यांच्या विरोधात शिंदेंनी संदिपान भुमरे यांच्या नावावर शिक्कामोर्तब केला. इम्तियाज जलील यांच्यामुळे छत्रपती संभाजी नगरची लढत ही तिरंगी आणि अटीतटीची असणार आहे. चंद्रकांत खैरे यांना महाविकास आघाडीची मिळालेली भक्कम साथ, प्रचारासाठी पिंजून काढलेला मतदारसंघ आणि शिवसेनेचे लोकप्रतिनिधी फूटले असले तरी कार्यकर्त्यांची निष्ठा यामुळे इथे चंद्रकांत खैरे निकालात लीडला असतील, असा अंदाज वर्तवला जातोय…
सोळावा मतदारसंघ आहे हातकणंगलेचा…
हातकणंगलेत झालेल्या चौरंगी लढतीत आपली विद्यमान खासदारकी टिकवण्यासाठी मानेंना बरीच कसरत करावी लागली. राजू शेट्टींमुळे तयार झालेलं कडवं आव्हान आणि ठाकरेंच्या सत्यजित पाटील यांचा मतदारसंघावरचा होल्ड यामुळे इथे काटे की टक्कर होती. मानेंच्या प्रचारासाठी दस्तूरखुद्द पंतप्रधानांनी इथं जाहीर सभा घेतली होती. पण भाजपाच्या स्थानिक नेतृत्वाचा मानेंना असणारा विरोध आणि आपल्या पहिल्या टर्ममध्ये अनेक स्थानिक नेत्यांशी बिघडलेले संबंध याचा फटका मानेंना निकालात बसू शकतो.. इथं मशाल या चिन्हावर सत्यजित पाटील आघाडी मिळवतील, अशी मतदारसंघात चर्चा आहे…
सतरावा मतदारसंघ आहे तो नाशिकचा…
राजाभाऊ वाजे विरुद्ध हेमंत गोडसे अशी ही लढत… राजाभाऊ वाजे यांना ठाकरेंनी केव्हाची उमेदवारी घोषित केली… पण महायुतीत छगन भुजबळामुळे नाशिकचा तिढा वाढला होता… अगदी शेवटच्या टप्प्यात भुजबळ यांनी माघार घेतल्याने गोडसेंना उमेदवारी जाहीर करण्यात आली… मतदारसंघात स्वपक्ष आणि मित्र पक्षांच्या पदाधिकाऱ्यांचा हेमंत गोडसेंच्या उमेदवारीला विरोध होता… गोडसे स्थानिक राजकारणात ढवळाढवळ करतात… त्यांचा सर्वसामान्य नागरिकांना ॲक्सेस नसतो.. अशा बऱ्याच तक्रारी त्यांच्याविरोधात होत्या… मात्र तिकिटाचा पेच वाढल्याने शेवटी ही जागा गोडसेंनाच सोडण्यात आली… आज होत असणाऱ्या या नाशिकच्या मतदानात कागदावर गोडसेंची म्हणजेच महायुतीची ताकद जास्त दिसत असली. तरी मशालीचं पारड इथं जड झालंय…
अठरावा मतदारसंघ येतो जळगावचा…
भाजपच्या स्मिता वाघ आणि ठाकरे गटाचे करण पवार यांच्यातील ही लढत. भाजपच्या बाजूने असणाऱ्या जळगावचं वातावरण उन्मेष पाटलांच्या खेळीमुळे ठाकरेंच्या बाजूने फिरले… उन्मेष पाटील यांची खासदारकीच्या काळातील विकासकामं, ठाकरेंच्या बाजूने असणारी सहानुभूतीची लाट आणि महाविकास आघाडीने शेतकरी प्रश्नांवरून उठवलेलं रान यांचा करण पवार यांना चांगला फायदा होताना दिसला. थेट सांगणं अवघड असलं तरी ठाकरेंची शिवसेना जळगावात मतदानानंतर आघाडीवर असल्याचं चित्र सध्या पाहायला मिळतंय….
एकोणिसावा मतदारसंघ आहे सांगलीचा…
नो मशाल ओन्ली विशाल असं म्हणत सांगलीचा तिढा वाढला. काँग्रेसला जागा सुटण्याची प्रक्रिया शेवटच्या टप्प्यात आलेली असताना ही जागा ठाकरेंना सुटली. त्यामुळे नाराज झालेले विशाल पाटील अपक्ष रिंगणात उतरले. त्यामुळे सांगलीची लढत ही तिरंगी झाली. शिवसेनेकडून चंद्रहार पाटील, भाजपकडून संजय काका पाटील तर अपक्ष म्हणून विशाल पाटील अशा तीन पाटलांनी एकमेकांचे विरोधात दंड थोपटले होते. विशाल पाटलांच्या पाठीशी असणारी सहानुभूतीची लाट, काँग्रेसचा अंतर्गत पाठिंबा आणि वंचितची ताकद यामुळे विशाल पाटलांचं पारडं जड होतं. त्यामुळे विशाल मशाल विझवणार हे जवळपास कन्फर्म आहे…
विसावा मतदारसंघ आहे परभणीचा…
परभणी हा राजकारणातील उलथापालथीचा सेंटर पॉईंट ठरला. अजितदादांच्या राष्ट्रवादीच्या वाट्याला आलेली ही जागा त्यांनी महादेव जानकरांना सोडली. जानकरांच्या विरोधात ठाकरेंच्या बंडू उर्फ संजय जाधवांनी दंड थोपटले होते. शिवसेनेच्या शिंदे गटाचा प्रभाव परभणीत जास्त दिसला नाही. ठाकरेंशी एकनिष्ठ राहिलेल्या परभणीचा निकाल हा नेहमीच शिवसेनेच्या बाजूने राहिला. त्यामुळे जेव्हा जानकरांच्या विरोधात लढत झाली तेव्हा इथे बंडू जाधव हे दोन पाऊल पुढे दिसतायत… इथे मशालच पेटण्याची दाट शक्यता आहे…
एकविसावा मतदारसंघ आहे मावळचा…
मावळमध्ये संजोग वाघेरे यांच्या ठाकरे गटातील प्रवेशामुळे मावळमध्ये शिवसेना विरुद्ध शिवसेना अशी लढत झाली. बारणे तगडे उमेदवार असले तरी राष्ट्रवादी अजित पवार गटाचा अंतर्गत विरोध इथे लपून राहिला नव्हता. अजित पवार गटाने आपला म्हणावा असा प्रचार केला नाही, अशी खंत स्वतः बारणेंनीही व्यक्त केली. वाघेरे हे तसे मूळचे अजितदादांचे कार्यकर्ते असल्याने इथल्या राष्ट्रवादीच्या केडरचा सपोर्ट हा ठाकरे गटाच्या बाजूने लागल्याचं बोललं जातं. त्यात अँटी इनकमबंसीचा फटका आणि ठाकरे आणि पवारांच्या बाजूने असणाऱ्या वातावरणाचा फायदा इथे वाघेरेंना झाला. थोडक्यात संजोग वाघेरे मावळात शिंदे गटाला अनपेक्षित धक्का देऊ शकतील..
एकूणच या सर्व मतदारसंघाची गोळा बेरीज करून पाहिली तर ठाकरे गटाचे 17 ते 18 खासदार आरामात निवडून येतील, असं सध्या चित्र आहे… त्यामुळे शिवसेनेतील बंडानंतर होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकीत, जनतेच्या दरबारात निकाल हा मशालीच्या बाजूने लागतोय, त्यामुळे आता हा अंदाज खरा ठरतो की खोटा? यासाठी 4 जूनची वाट सगळ्यांनाच पहावी लागणार आहे…