औरंगाबाद – वन क्षेत्रात वाढ व्हावी, यासाठी एकीकडे प्रयत्न केले जात असतानाच दुसरीकडे वन क्षेत्रातील अतिक्रमण हा विषयही गंभीर होत चालला आहे. औरंगाबाद व जालन्यात मिळून सुमारे सहा हजार हेक्टर वन क्षेत्रावर अतिक्रमण असून ते हटविण्याबाबत अपवाद वगळता ठोस कारवाई का होत नाही, असा प्रश्न निर्माण झाला आहे. दरम्यान, वन क्षेत्रातील अतिक्रमण ही गंभीर बाब असून धडक कारवाई करावी, अशी मागणी वन्यजीव अभ्यासकांनी केली.
मराठवाड्यातील एकूण भौगोलिक क्षेत्रापैकी केवळ चार टक्केच वनक्षेत्र आहे. इको बटालियन, हरित सेना, महा वृक्षलागवड यासह विविध उपक्रमाच्या माध्यमातून वन क्षेत्रात वाढ व्हावी, यासाठी प्रयत्न केले जात आहे. एकीकडे असे सकारात्मक प्रयत्न होत असतानाच अस्तित्वातील वनक्षेत्रच सुरक्षित आहे का, असा प्रश्न निर्माण होत आहे. त्याचे कारण म्हणजे वन क्षेत्राला अतिक्रमणाचा बसलेला विळखा. औरंगाबाद व जालन्यात मिळून एकूण ५ हजार ८०० हेक्टरहून अधिक वन जमिनीवर अतिक्रमण झाल्याचे एका पाहणीत समोर आले आहे.
यात औरंगाबाद वन परिक्षेत्रात सुमारे दीड हजार हेक्टर क्षेत्रावर, खुलताबादेत सुमारे साडेपाचशे, सोयगाव १९०, सिल्लोड ३३८, अजिंठा ११८ हेक्टर अशा प्रकारे एकट्या औरंगाबादेत साडेचार हजार हेक्टरहून अधिक वन क्षेत्रावर अतिक्रमण असल्याचे सुत्रांनी सांगितले. वन विभागाच्या कार्य आयोजना २०१४मध्ये मंजूर झाले असून, परिशिष्टात या अतिक्रमित क्षेत्राची नोंद असल्याचे सूत्रांनी सांगितले. दरम्यान, वन क्षेत्रावरील अतिक्रमणामुळे वनसंपदेला धोका निर्माण झाला असून वन्यप्राण्यांचा अधिवासही संकटात येण्याची भीती व्यक्त केली जात असून अतिक्रमणाबाबत ठोस कारवाई व्हावी, अशी मागणी होत आहे.
कार्यवाही सुरू
वन क्षेत्रावरील अतिक्रमण नेमके किती, काही दावे आहेत का, दाव्यासंदभार्तील निर्णय, रेकॉर्ड यासंदर्भात सर्व माहिती एकत्रित करून त्याप्रमाणे कार्यवाही केली जात आहे. काही भागातील अतिक्रमणे काढण्यात आली असून, उर्वरित सर्व प्रकरणावर कार्यवाही सुरु आहे, अशी माहिती प्रभारी मुख्य वनसंरक्षक (प्रादेशिक) शिवाजी फुले यांनी ह्यमटाह्णशी बोलताना दिली. वनक्षेत्रावरील अतिक्रमण ही खूप गंभीर बाब आहे. त्याकडे दुर्लक्ष करून चालणार नाही. आधीच मराठवाड्यात वनक्षेत्र खूप कमी असून, अतिक्रमणबाबत अधिक गतीने कार्यवाही करणे गरजेचे आहे.
-डॉ. दिलीप यार्दी, मानद वन्यजीव संरक्षक
औरंगाबाद जिल्ह्यासह राज्यातील सर्व महत्वाच्या ब्रेकिंग बातम्या थेट मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आमचा WhatsApp ग्रुप Join करा