नवी दिल्ली । देशात अवैध अंमली पदार्थांचा व्यवसाय करणारी लोकं त्यांच्या पद्धतीने रस्ते, रेल्वे, हवाई मार्ग वापरत आहेत. मात्र या ड्रग्ज विक्रेत्यांना पकडण्यात सुरक्षा आणि तपास यंत्रणाही मागे नाहीत. आता अंमली पदार्थांचा व्यापार रेल्वेमार्गेही चालविण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. रेल्वे प्रोटेक्शन फोर्स (RPF) देखील या ड्रग्ज तस्करांवर कारवाई करण्यासाठी पूर्णपणे तयार आहे.
याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे एका वर्षात RPF ने 620 हून जास्त ड्रग्ज तस्करांना अटक केली गेली आहे आणि 15.7 कोटी रुपयांहून जास्त किंमतीची मादक द्रव्येही जप्त केली आहेत. एवढेच नाही तर रेल्वेकडून मानवी तस्करी करणाऱ्यांवरही कारवाई केली जात आहे.
अंमली पदार्थांवर कारवाई करत RPF ने 2021 मध्ये विक्रम केला आहे. 2019 मध्ये NDPS कायद्यांतर्गत अधिकार मिळाल्याल्यानंतर, RPF ने 2021 या वर्षात 620 ड्रग्ज तस्करांना (अमली पदार्थांच्या व्यापारात गुंतलेल्या व्यक्तींना) अटक केली असून 15.7 कोटी रुपयांहून जास्त किमतीच्या अंमली पदार्थांच्या जप्तीमध्ये रेल्वेमार्गे वाहून नेण्यात यश आले आहे.
याशिवाय देशात मानवी तस्करी रोखण्यासाठी RPF ने अनेक मोठ्या कारवाया केल्या आहेत. RPF ने रेल्वे वाहतुकीद्वारे मानवी तस्करीच्या प्रकरणांमध्ये तातडीने पावले उचलते आणि हे गुन्हे रोखण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते. 2021 मध्ये, RPF ने मानवी तस्करांच्या तावडीतून 630 लोकांची सुटका केली. यामध्ये 54 महिला, 94 अल्पवयीन मुली, 81 पुरुष आणि 401 अल्पवयीन मुलांचा समावेश आहे.
याशिवाय RPF मिशन जीवन रक्षा अंतर्गत लोकांचे जीव वाचवण्यासाठी मिशन मोडमध्ये काम करत आहे. या अभियानांतर्गत, गेल्या चार वर्षांत RPF च्या जवानांनी रेल्वे स्थानकांवर चालत्या गाड्यांच्या चाकांचा फटका बसण्यापासून 1,650 लोकांचे जीव वाचवले आहेत. गेल्या 4 वर्षात RPF जवानांचे जीव वाचवण्यासाठी केलेल्या प्रयत्नांची दखल घेत भारताच्या राष्ट्रपतींनी RPF जवानांना 9 जीवन रक्षा पदक आणि एक शौर्य पदक देऊन सन्मानित केले आहे. 2021 या वर्षात RPF जवानांनी आपले कर्तव्य बजावत 601 जणांचे जीव वाचवले.
RPF रेल्वे प्रवाशांविरुद्धच्या गुन्ह्यांचे प्रतिबंध/शोध घेण्याच्या प्रयत्नांमध्ये पोलिसांना मदत करते. 2021 या वर्षात, RPF ने प्रवाशांविरोधातील गुन्ह्यांमध्ये सहभागी असलेल्या 3,000 हून अधिक गुन्हेगारांना अटक केली आहे आणि त्यांना संबंधित GRP/पोलिसांच्या ताब्यात दिले आहे.
रेल्वे मालमत्तेचे संरक्षण आणि संबंधित गुन्ह्यांवर कायदेशीर कारवाई करत, RPF ने 2021 मध्ये 5.83 कोटी रुपयांच्या चोरीच्या रेल्वे मालमत्तेच्या जप्तीसह अशा गुन्ह्यांमध्ये सहभागी असलेल्या 8,744 लोकांना अटक केली आहे.
याशिवाय महिला प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी अनेक उपाययोजना करण्यात आल्या. यामध्ये ट्रेन एस्कॉर्टिंग, 840 स्थानके आणि सुमारे 4000 डब्यांमध्ये सीसीटीव्ही यंत्रणा, महिला विशेष उपनगरीय गाड्यांमध्ये महिलांना सुरक्षा देणे आणि महिला डब्यांमध्ये अनधिकृत प्रवाशांविरुद्ध नियमित मोहीम राबवणे यांचा समावेश आहे.
RPF ने केली 11,900 मुलांची सुटका
RPF ने विविध कारणांमुळे हरवलेल्या/ त्यांच्या कुटुंबापासून दूर झालेल्या मुलांना पुन्हा एकत्र आणण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. याशिवाय भारतीय रेल्वेच्या संपर्कात आलेल्या काळजी आणि संरक्षणाची गरज असलेल्या 11,900 हून जास्त मुलांची सुटका करण्यात आली आहे. देशभरात 132 चाइल्ड हेल्प डेस्क आहेत, जिथे RPF मुलांच्या बचावासाठी नियुक्त NGO सोबत काम करते.
4,600 हून अधिक दलाल बेकायदेशीरपणे तिकिटे विकताना पकडले
याशिवाय रेल्वेमध्ये प्रवासासाठी आरक्षित जागा असलेल्या दलालांवर कारवाईचा बडगा उगारल्याने दलालांना प्रिमियम दरात आरक्षित तिकिटे बेकायदेशीरपणे खरेदी-विक्रीचा व्यवसाय करण्याची सुवर्णसंधी मिळाली. या गुन्ह्याला आळा घालण्यासाठी, RPF ने वेगाने कारवाई केली आणि वर्षभरात अशा गुन्ह्यांविरुद्ध सतत मोहीम राबवली आणि 4,600 हून अधिक गुन्हेगारांना अटक करून 4,100 हून अधिक गुन्हे दाखल केले. या दलालांकडून बेकायदेशीरपणे मिळवलेली 2.8 कोटी रुपयांची भविष्यातील प्रवासाची तिकिटेही जप्त करण्यात आली आहेत.