नवी दिल्ली । एखाद्या कंपनीचे बाजार भांडवल कमी झाले किंवा वाढले आहे ही बातमी आपण अनेकदा वाचली किंवा पाहिली असेल. शेअर बाजाराशी संबंधित किंवा व्यापार असलेल्या लोकांना कदाचित या शब्दाचा अर्थ माहित असेल परंतु आपण याचा अर्थ नक्की काय आहे असा विचार तुम्ही केला आहे का? जर आपल्याला बाजार भांडवल किंवा मार्केट कॅपिटलायझेशन याचा अर्थ माहित नसेल तर काळजी करू नका. आज आम्ही आपल्याला याबद्दल संपूर्ण माहिती देणार आहोत. चला तर मग त्याबद्दल जाणून घेऊयात …
मार्केट कॅपिटलायझेशन (Market Capitalization) हे कंपनीच्या सध्याच्या स्टॉक मूल्यांवर (Stock Values) आणि एकूण शेअर्सच्या (Outstanding Shares) एकूण संख्येवर आधारित मूल्यांकन आहे. एका शेअर्सच्या किंमतीने गुणाकार केलेल्या शेअर्सच्या संख्येइतकेच हे समान आहे. कारण थकबाकीदार स्टॉक सार्वजनिक बाजारात विकला जातो आणि विकला जातो, म्हणून भांडवलाचा उपयोग कंपनीच्या (Net Worth) एकूण मूल्याबद्दल जनमत निश्चित करण्यासाठी केला जातो. निर्देशक म्हणून वापरले जाऊ शकते. याला मार्केट कॅप असेही म्हणतात. मार्केट कॅप एखाद्या कंपनीच्या किंमतीचे अनुमान लावून कार्य करते.
बाजार भांडवल साखळी
मार्केट कॅपिटलायझेशनमध्ये, मार्केट कॅपचा वापर गुंतवणूकदार त्याच्या स्टॉकसाठी काय देईल हे निर्धारित करण्यासाठी केला जातो. त्याच वेळी, हे गुंतवणूकदारांना एका कंपनीशी संबंधित दुसर्‍या कंपनीचे आकार समजण्यास मदत करते. मार्केट कॅपिटलायझेशनला लार्ज कॅप, मिड कॅप आणि स्मॉल कॅप अशा तीन प्रकारात विभागले गेले आहे. प्रत्येक प्रवर्गासाठी मार्केटमध्ये वेगळा मार्केट कॅप कटऑफ आहे. परंतु या तिन्ही श्रेणींचे बाजारातील स्वरूप भिन्न आहे.
मोठा कॅप स्टॉक
मार्केट कॅप असलेल्या कंपन्या सहसा मोठ्या कॅप्स म्हणून ओळखल्या जातात. या कंपन्या अशा कंपन्या आहेत ज्यांनी स्वतःहून देशाच्या बाजारात स्वत: ची स्थापना केली आहे आणि आज त्या बाजारपेठेतील अग्रगण्य कंपन्यांपैकी एक आहेत. त्यांच्याकडे बाजारात स्थान कायम ठेवण्यासाठी नियमितपणे लाभांश देण्याचा उत्कृष्ट ट्रॅक रेकॉर्ड आहे. भारतीय स्टेट बँक, भारती एअरटेल, एक्सिस बँक, कोल इंडिया, इन्फोसिस कॉम्प्युटर, मारुती सुझुकी, आयसीआयसीआय बँक, महिंद्रा बॉक्स, एचडीएफसी इत्यादी काही मोठ्या कॅप कंपन्या आहेत.
मार्केट कॅप म्हणजे इक्विटी व्हॅल्यू
मार्केट कॅप केवळ कंपनीचे इक्विटी मूल्य ( Equity Value) दाखविते. फर्मची भांडवली रचना (Capital Structure) निवड इक्विटी आणि कर्जाच्या दरम्यान त्या कंपनीचे एकूण मूल्य कसे वाटप केले जाईल यावर महत्त्वपूर्ण प्रभाव टाकते. एक अधिक व्यापक उपाय म्हणजे एंटरप्राइझ मूल्य,(Enterprise Value) जे थकबाकीदार कर्ज, पसंतीच्या स्टॉक आणि इतर घटकांवर सकारात्मक परिणाम देते. विमा कंपन्यांसाठी, एम्बेड केलेले मूल्य नावाचे मूल्य वापरले जाते.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7875002893 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.