नवी दिल्ली । भारतात स्टार्टअपला चांगले दिवस आले आहेत. मग ते नवीन स्टार्टअप सुरू करण्याबाबत असो किंवा त्यांना मिळणारा फंड असो. भारतीय स्टार्टअप्स जागतिक स्तरावरही चांगली कामगिरी करत आहेत. देशातील स्टार्टअप्स वेगाने युनिकॉर्न बनत आहेत. नॅसकॉम आणि जिनोव्ह यांनी स्टार्टअप्सबाबत ‘इंडियन टेक्नॉलॉजी स्टार्टअप एन्व्हायर्नमेंट: इयर ऑफ सक्सेस’ नावाचा रिपोर्ट प्रसिद्ध केला आहे. या रिपोर्टनुसार, 2021 मध्ये देशात 2,250 हून जास्त स्टार्टअप सुरू झाले, जे एक वर्षापूर्वीच्या 600 होता
रिपोर्टमध्ये असे म्हटले गेले आहे की, गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या आत्मविश्वासाबरोबरच स्टार्टअप्स वाढत्या तंत्रज्ञानाचा फायदा घेत आहेत आणि कुशल लोकं शोधत आहेत. यासोबतच भारताच्या तंत्रज्ञान क्षेत्रातील स्टार्टअप बेसमध्येही सातत्याने वाढ होत आहे.
कोविडच्या आधी दुप्पट स्तरावर फंड उभारणे
रिपोर्टनुसार, भारतीय स्टार्टअप्स निधी उभारणीच्या बाबतीतही विक्रम करत आहेत. 2021 मध्ये, स्टार्टअपने $24.1 बिलियन जमा केले, जे कोविडच्या आधीच्या पातळीपेक्षा दुप्पट आहे. 2020 च्या तुलनेत उच्च-मूल्याचे डील्स तीन पटीने वाढले, जे गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास प्रतिबिंबित करतात आणि ऍक्टिव्ह ‘एंजल’ गुंतवणूकदार जोखीम घेण्यास इच्छुक आहेत हे दर्शविते. स्टार्टअप्समध्ये सर्वाधिक थेट परदेशी गुंतवणूक अमेरिकेतून होत आहे, त्यात उर्वरित जगाचा वाटाही वाढत आहे. सुमारे 50 टक्के डील्समध्ये किमान एक गुंतवणूकदार भारतीय वंशाचा असतो.
नॅसकॉमचे अध्यक्ष देबजानी घोष म्हणाले की,”2021 मध्ये भारतीय स्टार्टअप इकोसिस्टमची कामगिरी विविध क्षेत्रातील स्टार्टअप्सच्या उत्साह आणि समर्पणाची साक्ष आहे. हे वातावरण प्रचंड वाढले आहे आणि भारताच्या डिजिटल अर्थव्यवस्थेच्या वाढीसाठी ते महत्त्वाचे योगदान देणारे ठरले आहे.”
वेगाने वाढणारा युनिकॉर्न
घोष म्हणाले की,” 2022 मध्ये भारतीय स्टार्टअप्सचे भविष्य विक्रमी गुंतवणूक आणि वाढत्या संख्येने युनिकॉर्न कंपन्यांच्या ($1 बिलियन पेक्षा जास्त मुल्यांकनासह स्टार्टअप्स) सह जास्त उज्ज्वल दिसत आहे.” जीनोवच्या सीईओ परी नटराजन यांनी सांगितले की, यूके, यूएस, इस्रायल आणि चीनच्या तुलनेत 2021 हे वर्ष भारतीय स्टार्टअपसाठी उत्तम वर्ष ठरले आहे, ज्यात डील्स आणि स्टार्टअप्सच्या संख्येच्या बाबतीत सर्वाधिक वाढ झाली आहे. दिल्ली-एनसीआर, बेंगळुरू, चेन्नई, पुणे, हैदराबाद आणि मुंबई यांसारख्या देशातील स्टार्टअप्सच्या स्थापन केंद्रांचा वाटा 71 टक्के आहे.