हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । ओडिशातील बालासोर भागात शुक्रवारी 2 जून रोजी देशातील सर्वात मोठा रेल्वे अपघात (Odisha Train Accident) झाला. यावेळी ३ रेल्वेची एकमेकांना जोरदार धडक बसली. या अपघातात 288 जणांचा मृत्यू झाला असून 900 हुन अधिकजण जखमी झाले आहेत. या अपघातामुळे भारतीय रेल्वे प्रवाशांच्या सुरक्षेचा प्रश्न पुन्हा एकदा ऐरणीवर आला तसेच रेल्वेचे ‘सुरक्षा कवच टेक्नॉलॉजी’ पुन्हा एकदा चर्चेत आली. गेल्या वर्षी या कवच टेक्नॉलॉजी उद्घाटन झाले. “कवच तंत्रज्ञान” (Kavach Technology) असते तर एवढा मोठा अपघात झालाच नसता, त्यामुळे हे कवच तंत्रज्ञान म्हणजे काय ते आपण समजून घेऊया…
कवच तंत्रज्ञान म्हणजे काय ?
कवच तंत्रज्ञानामुळे 2 ट्रेन समोरासमोर आल्या तरी अपघात होऊ शकता नाही. 2020 मध्ये, राष्ट्रीय स्वयंचलित ट्रेन संरक्षण प्रणाली म्हणून कवच तंत्रज्ञानाची चर्चा सुरू झाली. ही चिलखत यंत्रणा आरडीएसओने तयार केली होती. याची ट्रायल यापूर्वी मार्च 2022 मध्ये घेण्यात आली होती. त्यावेळच्या कीवच तंत्रज्ञानाच्या चाचणीत एकाच रुळावर धावणाऱ्या दोन गाड्यांपैकी एका ट्रेनमध्ये रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव हे तर दुसऱ्या ट्रेनच्या इंजिनमध्ये स्वतः रेल्वे बोर्डाचे अध्यक्ष उपस्थित होते. ‘कवच’ तंत्रज्ञानामुळे एकाच ट्रॅकवर समोरासमोर येणारी ट्रेन आणि इंजिनची टक्कर झाली नाही, कारण कवचने रेल्वेमंत्र्यांची ट्रेन समोरच्या इंजिनपासून 380 मीटर अंतरावर थांबवली आणि त्यामुळे ही चाचणी यशस्वी झाली.
एकाच ट्रॅकवर जेव्हा दोन गाड्या समोरासमोर असतात, तेव्हा आर्मर टेक्नॉलॉजीच्या वापरामुळे दोघांचा वेग पूर्णपणे कमी होतो आणि इंजिनला आपोआप ब्रेक लागतो. त्यामुळे दोन्ही गाड्या एकमेकांवर आदळण्यापासून वाचतील. अशी माहिती त्यावेळी रेल्वेमंत्र्यांनी दिली होती. देशभरातील सर्व रेल्वेमार्गांवर ही कवच टेक्नॉलॉजी’ यंत्रणा बसवण्याची तयारी सुरू असली तरी त्यासाठी बराच कालावधी लागणार आहे.