नवी दिल्ली । रशिया आणि युक्रेनमधील युद्धाचा भारतीय अर्थव्यवस्थेवर आणि व्यापारावर गंभीर परिणाम होण्याची शक्यता आहे. युद्धामुळे कच्च्या तेलाच्या अपेक्षित वाढीमुळे महागाई वाढेल, तर सोन्याच्या किंमतीत अपेक्षित वाढ झाल्याने वस्तूंच्या किंमतीतही वाढ होईल. दुसरीकडे, सध्याच्या परिस्थितीत रुपया कमकुवत होण्याची शक्यता आहे ज्यामुळे भारताच्या व्यापार संतुलनावर निश्चितपणे परिणाम होईल. सध्याची परिस्थिती पाहता कॉन्फेडरेशन ऑफ ऑल इंडिया ट्रेडर्सने (CAIT) या गोष्टी सांगितल्या आहेत.
चालू वर्षात भारताच्या एकूण तेल आयातीत 25.8 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. त्यामुळे तेलाच्या आयातीत सातत्याने वाढ झाली आहे. घाऊक किंमत निर्देशांकात कच्चे तेल आणि संबंधित उत्पादनांचा वाटा 9% आहे. कच्च्या तेलाच्या वाढीमुळे पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमतीत आणखी महागाई वाढेल, ज्यामुळे एकूणच सर्व वस्तूंच्या किंमती वाढण्याची अपेक्षा आहे. वस्तूंचे उत्पादन आणि वाहतूक खर्च अधिक महाग होईल. कच्च्या तेलाचा वापर प्लास्टिक, फार्मास्युटिकल्स, मशिनरी, पेंट्स आणि इतर अनेक वस्तूंच्या निर्मितीमध्ये केला जातो ज्यामुळे किंमती आणखी वाढतात.
भारत युक्रेनकडून ‘या’ वस्तू खरेदी करतो
कच्च्या तेलाव्यतिरिक्त, भारत युक्रेनमधून औषधी कच्चा माल, सूर्यफूल, सेंद्रिय रसायने, प्लास्टिक, लोह आणि पोलाद इत्यादींची आयात करतो तर भारत फळे, चहा, कॉफी, औषधी उत्पादने, मसाले, तेलबिया, यंत्रसामग्री आणि यंत्रसामग्री इत्यादींची निर्यात करतो. दुसरीकडे, रशिया हा भारतासोबतच्या व्यापारात 25 वा सर्वात मोठा भागीदार आहे, जो रशियाला $2.5 अब्ज निर्यात करतो आणि रशियाकडून $6.9 अब्ज आयात करतो.
युक्रेनमधून येणारी शिपमेंट अडकण्याची भीती होती
भारतातील व्यापारी सामान्यतः युक्रेनियन पुरवठादारांना ऍडव्हान्स पैसे देतात, जे आता अनिश्चित काळासाठी अडकले जाण्याची अपेक्षा आहे. जर युक्रेनमधून येणारी शिपमेंट अडकली तर त्याचा भारतीय व्यापाऱ्यांना नक्कीच फटका बसेल. डॉलरच्या किंमतीत अपेक्षित वाढ झाल्याने इतर देशांसोबतच्या व्यापारावर विपरित परिणाम होईल कारण भारतीय व्यापाऱ्यांना शिपमेंटच्या वेळी प्रचलित किंमत मोजावी लागेल. सोन्याच्या किंमती वाढल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारावर होणार आहे. भारताचा एकूण व्यापार भविष्यात अस्थिर होण्याची अपेक्षा आहे.”
केंद्राकडून ही मागणी
देशातील व्यापारी समुदाय या संकटकाळात सरकारच्या पाठीशी उभा आहे आणि देशात आर्थिक स्थैर्य राखण्यासाठी सरकारने उचललेल्या कोणत्याही पावलाला पाठिंबा देईल. CAIT ने केंद्र सरकारला रशिया आणि युक्रेनमधील सध्याच्या युद्धावर लक्ष ठेवून देशातील व्यापार आणि व्यापारासाठी काही सहाय्यक उपाय जाहीर करण्याची विनंती केली आहे.