नवी दिल्ली । पूर्व लडाखमध्ये भारत आणि चीन दरम्यान सुरू असलेला सीमा विवाद सोडवण्याची कसरत सुरू आहे. एका अहवालानुसार भारत आणि चीनमधील लडाखच्या वादग्रस्त भागातून मुक्त होण्यास तीन स्टेपच्या योजनेस मान्यता देण्यात आली आहे. त्याअंतर्गत एप्रिल-मेमध्ये दोन्ही देशांचे सैनिक आपल्या जुन्या स्थितीत परत येतील. दोन्ही देशांमधील तणाव कमी करण्यासाठी, पांगोंग लेकच्या उत्तरेकडील किनाऱ्यावरील वादग्रस्त ‘फिंगर’ क्षेत्राला नो मॅन्स लँडमध्ये तात्पुरते रूपांतरित केले जाऊ शकते.
सूत्रांनी सांगितले की, टप्प्याटप्प्याने या डी-एस्केलेशनच्या प्रस्तावाच्या महत्त्वपूर्ण बाबीखाली काही काळ फिंगर 4 ते फिंगर 8 पर्यंतचा परिसर हा नो-पेट्रोलिंग झोन मानला जात आहे. तथापि, यासंदर्भात भारत सरकार किंवा भारतीय सैन्याकडून अद्याप कोणतेही अधिकृत निवेदन आलेले नाही. तसेच चीनकडूनही कोणतेही विधान आलेले नाही.
6 नोव्हेंबर रोजी आठव्या फेरीच्या बैठकीत चर्चा झाली
वस्तुतः 6 नोव्हेंबर रोजी लडाखच्या चुशूलमध्ये भारत आणि चीनच्या सैन्यात आठव्या फेरीतील बैठकीत चर्चा झाली. यात दोन्ही देशांनी तीन टप्प्याच्या योजनेवर सहमती दर्शविली. अहवालानुसार आता हे दोन्ही देश सैन्य काढून टाकण्यासही तयार आहेत कारण सध्या पूर्व लडाखमधील शिखरावर जोरदार बर्फवृष्टी होत आहे. सुमारे 15-16 हजार उंचीवर तापमान उणे 45 अंशांपर्यंत जाते. यामुळे दोन्ही देशांच्या सैनिकांच्या अडचणी वाढू शकतात.
या 3 टप्प्यात होणार डिस्इंगेजमेंट
> पहिल्या टप्प्यात पॅनगॉन्ग लेक परिसर पहिल्या आठवड्यात रिकामा केला जाईल. टॅंक आणि सैनिक परत पाठवले जातील. ही प्रक्रिया तीन दिवस सुरू राहील.
> दुसर्‍या टप्प्यात दोन्ही सैन्याने दररोज पॅनगॉन्ग परिसरातून 30 टक्के सैनिक काढून टाकतील. यावेळी, चिनी सैन्य फिंगर 8 मध्ये परत येईल, त्यानंतर भारतीय सेना आपल्या धान सिंह थापा पोस्टवर परत येईल.
> त्याच वेळी तिसर्‍या टप्प्यात भारत आणि चीनची सैन्याने पॅनगॉन्ग लेक परिसराच्या दक्षिणेकडील भागातून आपले सैन्य काढून टाकतील. यासह, तणावाच्या वेळी व्यापलेल्या चुशूल, रेजांग ला टेकड्यांनाही रिकामे केले जाईल. दोन्ही सैन्य या संपूर्ण प्रक्रियेवर देखरेख ठेवतील, यावर एकमत झाले आहे.
कोणत्या क्षेत्राबाबत वाद आहे?
लडाखच्या फिंगर 8 आणि 4 मध्ये चीनबरोबर वाद आहे. येथे चिनी सैन्य भारतीय हद्दीत आठ किलोमीटर अंतरावर आतमध्ये आले आणि बंकर बांधले आहेत, तर भारत त्यास यथास्थिति उल्लंघन मानत आहे. दोन्ही बाजू फिंगर 4 ते फिंगर 8 दरम्यानच्या भागात गस्त घालत असतात, यामुळे अनेकदा त्यांच्यात तणाव व भांडण होते. या तलावाच्या काठावरील 1400 फूट उंच डोंगरा बोटाचे क्षेत्र म्हणून ओळखले जातात.
एप्रिलपासून तणाव कायम आहे
पूर्व लडाखच्या पॅनगॉन्ग लेक परिसरात एप्रिलपासून तणाव कायम आहे. यावेळी, चिनी सैन्याने अनेक भारतीय पेट्रोलिंग पॉईंट हस्तगत केले, परंतु वेळेवर भारतीय सैनिकांनी चीनला प्रत्युत्तर दिले. त्याच वेळी, 15 जून रोजी, गालवान खोऱ्यात चिनी सैनिकांशी हिंसक झुंज झाली, ज्यामध्ये भारताचे 20 सैनिक शहीद झाले. चीननेही 43 सैनिक ठार केल्याचे सांगण्यात आले. तथापि, चीनने अधिकृत आकडेवारीत 5 सैनिक ठार झाल्याची नोंद केली.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7875002893 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.