हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । देशातील कोरोना बाधितांच्या संख्येत होत असलेली वाढ कमी होत नाहीये. त्यामुळे आरटीपीसीआर टेस्ट (RT-PCR Test) टेस्ट करून घेण्याची मागणी वाढत आहे. या सर्व पार्श्वभूमीवर आरटीपीसीआर टेस्टमधील सायकल थ्रेशोल्ड (Cycle Threshold) म्हणजेच सीटी व्हॅल्यू (CT Value) सध्याची मर्यादा कमी करावी, अशी मागणी काही दिवसांपूर्वी महाराष्ट्र सरकारने इंडियन काऊन्सिल आॅफ मेडिकल रिसर्चकडे (ICMR) केली होती. सीटी व्हॅल्यू मर्यादा कमी केली तर पॉझिटिव्ह रुग्णांच्या संख्येत घट होईल, असा तर्क राज्य सरकारचा होता. मात्र ही व्हॅल्यू कमी केली तर गोंधळाची स्थिती निर्माण होईल आणि अनेक रुग्ण यातून वगळले जातील, असं आयसीएमआरने सांगितलं. आणि हि मागणी फेटाळून लावली. आता ही सीटी व्हॅल्यू म्हणजे नेमकं काय? ती किती महत्त्वाची आहे? ती कमी जास्त केल्याने त्याचा कोरोना रिपोर्टवर काय परिणाम होतो? याबाबत अनेक प्रश्न मनात येत आहेत. त्याची उत्तरे घेऊन आम्ही आलो आहोत. जाणून घेऊ काय आहेत या गोष्टी!
सर्वप्रथम आपण सीटी व्हॅल्यू म्हणजे काय? याबाबत माहिती घेऊ. आरटीपीसीआर टेस्टमधील सीटी व्हॅल्यू रुग्णातील विषाणू लोड (Virus Load)म्हणजेच व्हायरस लोड दर्शवते. अमेरिकन असोसिएशन फॉर क्लिनिकल केमिस्ट्रीच्या (AACC) मते सीटीचा अर्थ असा होतो की, विषाणूच्या आरएनएची तपासणी करण्याच्या पातळीवर पोहोचण्यासाठी आवश्यक असलेली चक्रसंख्या होय. कमी सीटी व्हॅल्यूचा अर्थ असा होतो, की रुग्णाच्या नमुन्यात व्हायरल आरएनएची संख्या जास्त आहे. सीटी व्हॅल्यूच्या संख्येवर रुग्ण कोरोना बाधित आहे की नाही हे ठरवलं जातं. जर एखाद्या रुग्णाची सीटी व्हॅल्यू 35 दर्शवली गेली तर त्यास कोरोनाबाधित मानलं जात नाही. मात्र ही व्हॅल्यू 35 पेक्षा कमी असेल तर रुग्ण कोरोनाबाधित ठरतो. जेव्हा सीटी व्हॅल्यू कमी दर्शवली जाते, तेव्हा रुग्णाची स्थिती अधिक गंभीर आहे असं समजलं जातं. आताच्या गाईडलाईन्सनुसार 35 किंवा त्यापेक्षा कमी सीटी व्हॅल्यू असेल तर तो रुग्ण कोरोना पॉझिटिव्ह मानला जातो. 23 ते 35 दरम्यान व्हॅल्यू असेल तर रुग्णाची स्थिती धोक्याबाहेर मानली जाते. 22 पेक्षा कमी व्हॅल्यू असेल तर रुग्णाला काळजी घ्यावी लागते. ही व्हॅल्यू 15 पेक्षा कमी असेल तर रुग्णाला आक्सिजन बेडची आणि 10 पेक्षा कमी असेल तर आयसीयू बेडची गरज भासू शकते.
आता आपण सीटी व्हॅल्यूची उपयुक्तता काय याबाबत जाणून घेऊ. सीटी व्हॅल्यूमुळे रुग्णातील कोरोना संसर्गाच्या जोखीमस्तराचा अंदाज लावता येतो. ही व्हॅल्यू कॉन्टॅक्ट ट्रेसिंगलाही (Contact Tracing) प्राधान्य देण्यास मदत करते. अनेक पॅथोलॉजी लॅबमध्ये याची तपासणी होत नसल्याने रिपोर्टमध्ये ही व्हॅल्यू दर्शवली जात नाही. तसंच क्लिनिक संशोधकांना सीटी व्हॅल्यूच्या आधारे कोविड-19 संक्रमित प्रकरणांचे व्यवस्थापन करण्याचा अधिकार देखील नाही. व्हॅल्यूच्या आधारे रुग्ण किती अत्यावस्थ आहे याचे अनुमान लावता येत नाही. रुग्णाकडून नमुना घेण्याची पद्धत, स्त्रोत, प्रवास आणि संक्रमण किंवा नमुना घेण्याची वेळ यावर या व्हॅल्यूचे विश्लेषण अवलंबून असतं. सीटी व्हॅल्यूला ठोस पुरावा मानला जाऊ शकत नाही. तसेच रुग्णांना काही गंभीर आजार असतील तर त्यांची प्रकृती सीटी स्कोर चांगला असला तरी गंभीर होऊ शकते.