नवी दिल्ली । आयात तेलाच्या किमती कमी झाल्याने मोहरी आणि कापूस तेलाच्या भावात शनिवारी देशभरातील तेल-तेलबिया बाजारात घसरण झाली, तर सोयाबीनचे दाणे आणि लूज कमी दराने विक्री न झाल्याने भावात सुधारणा झाली. सामान्य व्यवहारादरम्यान, सोयाबीन तेल, सीपीओ, पामोलिन आणि इतर सर्व तेलबियांचे भाव मागील स्तरावर बंद झाले.
व्यापार्‍यांनी सांगितले की, महाराष्ट्रातील धुळे येथे प्लांट असलेले सोयाबीन 6,625-6,650 रुपये क्विंटल दराने खरेदी केले जात आहे, ज्यामुळे सोयाबीन धान्याच्या दरात सुधारणा झाली. गिरण्यांना सोयाबीनचा व्यवसाय करावा लागत आहे आणि बाजारभाव गाळपाच्या किमतीपेक्षा खूपच स्वस्त असल्याने गिरण्यांना गाळप केल्यानंतर ते तेल स्वस्तात विकावे लागत आहे, म्हणजेच मिलर्स, प्लांटर्स, आयातदार या सर्वांना मोठ्या प्रमाणात नुकसान सहन करावे लागत आहे.
खाद्यतेलाच्या गरजेसाठी 65 टक्के आयातीवर अवलंबून असलेल्या देशातील व्यापारी आणि आयातदारांना अतुविसंगत लनीय दराने तेल का विकावे लागते, याचा शोध सरकारला घ्यावा लागेल, असे सूत्रांनी सांगितले. किमतीपेक्षा कमी दराने विक्री करण्याचे बंधन सरकारने पाहावे, अशी विनंती त्यांनी केली.
ते म्हणाले की,”परदेशातून मिलर्स आयात केल्यावर, सीपीओ नफा जोडल्यास, किंमत 111 रुपये प्रति किलो आहे, तर बाजारात त्याची किंमत 108 रुपये प्रति किलो आहे. पामोलिनचीही अशीच स्थिती आहे जिथे बाजारभाव किंमतीपेक्षा 4-5 रुपये प्रति किलो जास्त आहे. अशा स्थितीत आयातदार अडचणीत आले आहेत.”
50 टक्के कापूस तेल गिरण्या बंद पडल्या असल्याचं त्यांनी सांगितलं. कपाशीचे दाणे जास्त भावाने विकत घ्यावे लागतात, तर बाजारात कपाशीचे बियाणे आणि तेलाची किंमत कमी आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, तेल आयातदार दिवसाच्या संथ आणि जलद गतीने चिंतेत आहेत. दुसरे, लाचार व्यवसायाची मजबुरी त्यांना त्रास देत आहे. त्यामुळे बँकांकडून व्यवसायासाठी घेतलेली कर्जे बुडवण्याचा धोका आयातदार वाढत असून, ते आपली क्रेडिट लिमिट बँकांमध्ये फिरवण्यासाठी निष्काळजीपणाचा अवलंब करत आहेत.
काही काळापूर्वी, साठा मर्यादा लागू करण्याच्या चर्चेदरम्यान व्यापारी, तेल गिरण्या आणि शेतकऱ्यांनी मोहरीचा सर्व साठा रिकामा केला होता. त्यामुळे मोहरी तेल आणि तेलबियांच्या दरात घसरण झाली. मोहरीची उपलब्धता खूपच कमी झाली असून पुढील परिपक्व पीक येण्यास अद्याप अडीच महिन्यांचा उशीर आहे.