नवी दिल्ली । केंद्र सरकारच्या थिंक टँक नीती आयोगाने एसडीजी इंडिया इंडेक्स 2020-2021 (SDG India Index) चे रँकिंग जाहीर केले आहे. यात केरळने आपले पहिले स्थान कायम राखले आहे, तर बिहारची कामगिरी सर्वात वाईट होती. SDG निर्देशांकांतर्गत राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या प्रगतीचे मूल्यांकन सामाजिक, आर्थिक आणि पर्यावरणीय मापदंडांवर केले जाते.
एका अहवालानुसार केरळने 75 गुणांसह अव्वल राज्य म्हणून आपले स्थान कायम राखले आहे, तर हिमाचल प्रदेश आणि तामिळनाडू हे 74-74 गुणांसह दुसर्‍या क्रमांकावर आहेत. यंदाच्या भारत निर्देशांकात बिहार, झारखंड आणि आसाम सर्वात वाईट कामगिरी करणारी राज्ये आहेत.
केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये चंदीगड अव्वल आहे
केंद्रशासित प्रदेशांपैकी, चंदीगडला 79 गुणांसह अव्वल स्थान मिळाले, तर त्यानंतर 68 गुणांसह दिल्ली आहे. मिझोराम, हरियाणा आणि उत्तराखंडमध्ये 2020-21 या वर्षात सर्वाधिक वाढ नोंदली गेली. उत्तराखंड, गुजरात, महाराष्ट्र, मिझोरम, पंजाब, हरियाणा, त्रिपुरा, दिल्ली, लक्षद्वीप, अंदमान आणि निकोबार बेटे, जम्मू-काश्मीर आणि लडाख 65 हून अधिक गुणांसह आघाडीच्या श्रेणीत राहिले.
नीती आयोगाचे उपाध्यक्ष राजीव कुमार यांनी गुरुवारी इंडिया एसडीजी निर्देशांकाची तिसरी आवृत्ती प्रसिद्ध केली. 2020-21 मध्ये भारताचा एकूण एसडीजी इंडेक्स सहा अंकांनी वाढून 66 अंकांवर पोहोचला. कुमार म्हणाले, “एसडीजी इंडिया इंडेक्सच्या माध्यमातून एसडीजींवर नजर ठेवण्याच्या आमच्या प्रयत्नाचे जगभरात कौतुक झाले. एसडीजी वर एकत्रित इंडेक्स मोजून आमच्या राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या क्रमवारीसाठी हा एक दुर्मिळ डेटा आधारित उपक्रम आहे.
नीती आयोगाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी अमिताभ कांत म्हणाले, “हा अहवाल आमच्या एसडीजी प्रयत्नां दरम्यान तयार केलेल्या भागीदारीची शक्ती प्रतिबिंबित करतो. हे असे दर्शविते की सहयोगात्मक पुढाकार चांगले परिणाम कसे देतात.”
एसडीजी इंडिया इंडेक्स 2018 मध्ये लाँच झाला होता
निर्देशांक डिसेंबर 2018 मध्ये लाँच झाला होता आणि देशातील एसडीजीवरील प्रगतीवर नजर ठेवण्यासाठी हे एक प्रमुख साधन बनले आहे. 2018-19 च्या पहिल्या आवृत्तीत 13 ध्येय, 39 लक्ष्ये आणि 62 निर्देशकांचा समावेश होता, तर या तिसर्‍या आवृत्तीत 17 ध्येय, 70 लक्ष्ये आणि 115 निर्देशकांचा समावेश होता.
राज्यातील सर्व महत्वाच्या ब्रेकिंग बातम्या थेट मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आमचा WhatsApp ग्रुप Join करा