नवी दिल्ली । भारतात पेट्रोल आणि डिझेलचे दर ऑल टाईम हायवर आहेत. सध्या देशातील 19 राज्यात पेट्रोलची किंमत 100 च्या वर गेली आहे, तर अनेक शहरांमध्ये त 110 रुपयांच्या पुढे गेली आहे. मे महिन्याच्या सुरूवातीपासूनच देशांतर्गत इंधनाच्या किंमती मोठ्या प्रमाणावर वाढल्या आहेत. जर आपण पेट्रोल आणि डिझेलच्या दराबद्दल चर्चा केली तर गेल्या 1 वर्षातच पेट्रोल 21 रुपये प्रति लिटर महाग झाले आहे.
गेल्या वर्षी जुलैमध्ये 80 रुपये प्रतिलिटर
गेल्या जुलैबद्दल जर आपण बोललो तर 21 जुलै रोजी पेट्रोल 80.43 रुपये आणि डिझेल 81.64 रुपये प्रतिलिटर होते, जे आज वाढून पेट्रोल 101.84 रुपये आणि डिझेल 89.87 रुपये प्रतिलिटर झाले आहे. म्हणजेच या एका वर्षात पेट्रोल 21.41 रुपयांनी महाग झाले आहे.
19 राज्यात पेट्रोलने 100 चा आकडा पार केला
देशातील कमीतकमी 19 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये पेट्रोलचे दर प्रतिलिटर 100 रुपयांच्या पुढे गेले आहेत. ज्यामध्ये महाराष्ट्र, दिल्ली, पश्चिम बंगाल, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, राजस्थान, मध्य प्रदेश, कर्नाटक, उत्तर प्रदेश, हरियाणा, जम्मू-काश्मीर, ओडिशा, लडाख, बिहार, केरळ, पंजाब, सिक्कीम आणि नागालँडचा समावेश आहे.
अशाप्रकारे पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमती ठरविल्या जातात
भारतातील इंधन दर आंतरराष्ट्रीय क्रूड तेलाच्या किंमती, रुपया-डॉलर विनिमय दरावर अवलंबून असतात. याव्यतिरिक्त, केंद्र सरकार आणि राज्य सरकार पेट्रोल आणि डिझेलवर उत्पादन शुल्क आणि मूल्यवर्धित कर (VAT) सारख्या विविध करांची आकारणी करतात. इंधन दरामध्ये डीलर कमिशन आणि फ्रेट चार्जेस देखील जोडले जातात. पेट्रोल तसेच डिझेल वस्तू आणि सेवा कर (GST) च्या कक्षेत येत नाहीत हे लक्षात घ्या.
सरकार किती टॅक्स वसूल करीत आहे ते जाणून घ्या
7 वर्षांपूर्वी पेट्रोलच्या किरकोळ किंमतीच्या सुमारे दोन तृतीयांश किंमती क्रूड तेलाच्या होत्या. आज जवळपास समान वाटा केंद्र आणि राज्यांचा टॅक्स बनला आहे. केंद्र सरकार राज्यांपेक्षा पेट्रोलवर अधिक टॅक्स आकारत असल्याचे या आकडेवारीवरून स्पष्ट झाले आहे. राज्य सरकार सरासरी पेट्रोल प्रति लिटर सुमारे 20 रुपये टॅक्स आकारत आहेत, तर केंद्र सरकार प्रतिलिटर सुमारे 33 रुपये आकारत आहे. राज्य सरकारांकडून पेट्रोल आणि डिझेलवर लावण्यात येणार विक्रीकर किंवा VAT दर प्रत्येक राज्यात वेगवेगळा असतो.
उत्पादन शुल्कात 13 पट वाढ झाली
केंद्र सरकार बेसिक एक्साइज, सरचार्ज, एग्री-इन्फ्रा सेस आणि रोड/इन्फ्रा सेसच्या नावाने प्रति लिटर पेट्रोलवर एकूण 32.98 रुपये घेते. डिझेलसाठी ते प्रति लिटर 31.83 रुपये आहे. आतापर्यंत सरकारने उत्पादन शुल्कात 13 पट वाढ केली आहे. पेट्रोल आणि डिझेलवरील अखेरचा सरचार्ज मे 2020 मध्ये पेट्रोलवर 13 रुपये आणि डिझेलवर 16 रुपये प्रतिलिटर वाढविण्यात आला.
राज्यातील सर्व महत्वाच्या ब्रेकिंग बातम्या थेट मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आमचा WhatsApp ग्रुप Join करा
