हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । आपण किती रुपयांच्या नोटा पाहिल्या आहेत? एक, दोन, पाच… 100, 500, 1000 आणि दोन हजार. तथापि, एक हजारांची लाल रंगाची नोट आता फॅशनच्या बाहेर गेली आहे. देशातील सर्वाधिक नामांकित नोट सध्या दोन हजार रुपये म्हणजे गुलाबी रंगाची आहे. एटीएम सोडल्यानंतर जिचे सुट्टे घेण्यासाठी तुमचा घाम सुटेल. परंतु आपणास माहिती आहे काय की देशात शून्य (0) नोटा देखील छापल्या गेल्या आहेत? तुम्हाला माहित नाही, काहीही झाले तरी आपण आज शून्य रुपयांच्या नोटची संपूर्ण गोष्ट समजावून घेऊया.
तर अस आहे की, हे प्रकरण वर्ष 2007 च आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) देशात शून्य रुपयांच्या नोटा छापल्या नव्हत्या. वास्तविक, दक्षिण भारतातील एका ना-नफा संस्थेने (एनजीओ) शून्य रुपयांची नोट छापली. तामिळनाडू आधारित 5 व्या स्तंभाच्या या स्वयंसेवी संस्थेने शून्य रुपयांच्या कोट्यावधी नोटा छापल्या. या नोट्स हिंदी, तेलगू, कन्नड आणि मल्याळम या चार भाषांमध्ये छापल्या गेल्या.
हेतू काय होता
वास्तविक, ही नोट छापण्याच्यामागील हेतू म्हणजे लोकांना भ्रष्टाचार आणि काळ्या पैशाविरूद्ध जागरूक बनविणे. भ्रष्टाचार आणि काळ्या पैशाविरूद्धच्या लढाईत शून्य रुपयांच्या नोटला शस्त्र बनवले गेले. वेगवेगळ्या भाषांमध्ये छापलेल्या या नोटांवर असे लिहिले होते की, ‘जर कोणी लाच मागितली असेल तर ही नोट द्या आणि आम्हाला ती बाब कळू द्या!’ संघटनेने शून्य रुपयांची नोट छापून भ्रष्टाचाराविरूद्ध वातावरण तयार करण्याचा प्रयत्न केला. एकट्या तामिळनाडूमध्ये 25 लाखाहून अधिक नोटा वितरित केल्या गेल्या. देशभरात सुमारे 30 लाखांच्या नोटा वितरित केल्या गेल्या. 5th pillar संस्थेचे संस्थापक विजय आनंद यांनी या मोहिमेची सुरुवात केली. त्यांनी आपल्या स्वयंसेवकांच्या माध्यमातून रेल्वे स्टेशनपासून प्रत्येक चौक-चौकात आणि बाजारपेठेत शून्य रुपयांच्या नोटांचे वितरण केले.
