नवी दिल्ली । जर तुम्ही कमी गुंतवणुकीत व्यवसाय करण्याचा विचार करत असाल तर तुमच्यासाठी ही बातमी महत्वाची आहे. देशात 1.55 लाख पोस्ट ऑफिस असूनही, अशी अनेक क्षेत्रे आहेत जिथे पोस्ट ऑफिसची फ्रँचायझी नाही. ही गरज लक्षात घेऊन, पोस्टल डिपार्टमेंट इंडिया पोस्ट हे पोस्ट ऑफिस फ्रँचायझी उघडण्याची आणि पैसे कमविण्याची संधी देत आहेत.
जर तुम्हालाही ही फ्रँचायझी घ्यायची असेल तर तुम्हाला फक्त 5000 रुपयांची सिक्युरिटी डिपॉझिट करावी लागेल. या फ्रँचायझीच्या माध्यमातून तुम्हाला स्टँप, स्टेशनरी, स्पीड पोस्ट आर्टिकल, मनी ऑर्डर आदी सुविधा मिळतील आणि या सुविधा निश्चित कमिशनसह फ्रँचायझीच्या नियमित उत्पन्नाचा स्रोत बनतील.
फ्रँचायझी कोण घेऊ शकते ?
कोणतीही व्यक्ती, संस्था, संस्था किंवा कॉर्नर शॉप, पान वाले, किराणा वाले, स्टेशनरी दुकान, छोटे दुकानदार इत्यादीसारख्या इतर संस्था पोस्ट ऑफिस फ्रँचायझी घेऊ शकतात. याशिवाय, नव्याने उदयास येणारी शहरी टाउनशिप, स्‍पेशल इकोनॉमिक झोन, नवीन येणारी इंडस्ट्रियल सेंटर्स, महाविद्यालये, पॉलिटेक्निक, यूनिवर्सिटीज, प्रोफेशनल कॉलेज इत्यादी देखील फ्रेंचायझीचे काम घेऊ शकतात. फ्रँचायझी घेण्यासाठी फॉर्म सबमिट करावा लागेल. निवडलेल्या लोकांना डिपार्टमेंटसोबत MoU साइन करावा लागेल. फ्रँचायझी घेण्यासाठी, इंडिया पोस्टने किमान पात्रता 8 वी पास निश्चित केली आहे. व्यक्तीचे वय किमान 18 वर्षे असावे.
निवड कशी होते ?
फ्रँचायझीची निवड संबंधित विभागीय प्रमुखाद्वारे केली जाते, जी अर्ज मिळाल्याच्या 14 दिवसांच्या आत ASP/SDl च्या रिपोर्ट्सवर आधारित असते. पंचायत संचार सेवा योजना योजनेंतर्गत ज्या ग्रामपंचायतींमध्ये पंचायत संचार सेवा केंद्रे आहेत, अशा ग्रामपंचायतींमध्ये मताधिकार उघडण्याची परवानगी उपलब्ध नाही हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
फ्रँचायझी कोण घेऊ शकणार नाही
पोस्ट ऑफिस कर्मचार्‍यांचे कुटुंबीय ते काम करत असलेल्या विभागात फ्रँचायझी घेऊ शकत नाहीत. कौटुंबिक सदस्यांमध्ये कर्मचार्‍याची पत्नी, स्वतःचे आणि सावत्र मुले आणि जे लोक पोस्टल कर्मचार्‍यावर अवलंबून आहेत किंवा त्यांच्यासोबत राहतात ते फ्रँचायझी घेऊ शकतात.
सिक्युरिटी डिपॉझिट किती असेल ?
पोस्ट ऑफिस फ्रँचायझी घेण्यासाठी मिनिमम सिक्युरिटी डिपॉझिट 5000 रुपये आहे. फ्रँचायझी एका दिवसात करू शकणार्‍या आर्थिक व्यवहारांच्या जास्तीत जास्त संभाव्य स्तरावर हे आधारित आहे. नंतर ही सरासरी दैनंदिन महसुलाच्या आधारावर वाढते. सिक्युरिटी डिपॉझिट NSC स्वरूपात घेतली जाते.
पोस्ट ऑफिसमध्ये हे सर्व्हिसेस आणि प्रॉडक्ट्स उपलब्ध असतील
स्टॅम्प आणि स्टेशनरी, रजिस्‍टर्ड आर्टिकल्‍स, स्पीड पोस्ट आर्टिकल्‍स, मनी ऑर्डरचे बुकिंग. मात्र, 100 रुपयांपेक्षा कमी रकमेच्या मनीऑर्डर बुक केल्या जाणार नाहीत, पोस्टल लाइफ इन्शुरन्स (PLI) साठी एजंट म्हणून काम करतील, तसेच इंशुरन्सचे हप्ते कलेक्‍शन करणे, बिल/टॅक्स/पेनल्टी कलेक्‍शन करणे आणि भरणे यांसारख्या विक्रीनंतरच्या सर्व्हिस देतील. जसे कि रिटेल सर्व्हिसेस, ई-गव्हर्नन्स आणि सिटीजन सेंट्रिक सर्व्हिस, अशा प्रोडक्‍ट्सचे मार्केटिंग, ज्यासाठी विभागाने कॉर्पोरेट एजन्सी नियुक्त केली आहे किंवा त्यांच्याशी टाय-अप आहे. तसेच त्याच्याशी संबंधित सर्व्हिसेस, भविष्यात डिपार्टमेंटमार्फत दिल्या जाणाऱ्या सर्व्हिसेस.
कमाई कशी करावी ?
फ्रँचायझीची कमाई त्यांना दिलेल्या पोस्टल सर्व्हिसेसवर मिळणाऱ्या कमिशनद्वारे केली जाते. हे कमिशन MoU मध्ये निश्चित केले आहे. रजिस्‍टर्ड आर्टिकल्‍सच्या बुकिंगवर रु.3, स्पीड पोस्ट आर्टिकल्‍सच्या बुकिंगवर रु.5, रु. 100 ते 200 च्या मनी ऑर्डरच्या बुकिंगवर रु. 3.50, रु. 200 वरील मनी ऑर्डरवर रु. 5, रु. 1000 दरमहा रजिस्ट्री आणि स्पीड पोस्टवर 20% अधिक आर्टिकल्‍सच्या बुकिंगवर अतिरिक्त कमिशन, पोस्ट तिकीट, पोस्टल स्टेशनरी आणि मनीऑर्डर फॉर्मच्या विक्रीवर विक्रीच्या रकमेच्या 5%, रेव्हेन्यू स्टॅम्पची विक्री, केंद्रीय भरती फी स्टॅम्प, इत्यादी रिटेल सर्व्हिसेसवर टपाल खात्याने कमावलेल्या महसुलाच्या 40% असेल.