नवी दिल्ली । सीएसईच्या अन्न संशोधकांनी भारतीय बाजारात विकल्या गेलेल्या 13 टॉप आणि छोट्या ब्रँडेडच्या प्रक्रिया केलेल्या मधांची निवड केली. गुजरातमधील नॅशनल डेअरी डेव्हलपमेंट बोर्ड (NDDB) येथे असलेल्या सेंटर फॉर अ‍ॅनालिसिस अँड लर्निंग इन पशुधन व खाद्य (CALF) येथे या ब्रँडच्या नमुनेची पहिली चाचणी घेण्यात आली. जवळपास सर्व टॉप ब्रँडसने (एपिस हिमालय वगळता) शुद्धतेची चाचणी पास केली, तर या चाचणीत काही लहान ब्रँड फेल झाले, त्यात साखर तांदूळ आणि ऊस असलेल्या सी 3 आणि सी 4 साखर असल्याचे आढळले, परंतु जेव्हा त्यांची न्यूक्लियर मॅग्नेटिक रेजोनेंस (एनएमआर) चाचणी केली असता जवळजवळ सर्व ब्रँडचे नमुने अयशस्वी असल्याचे आढळले.
एनएमआर चाचणी जागतिक स्तरावर सुधारित साखर सिरपची चाचणी घेण्यासाठी वापरली जाते. 13 पैकी केवळ 3 ब्रँडसनी एनएमआर चाचणी दिली. जर्मनीतल्या एका खास प्रयोगशाळेत त्यांची चाचणी घेण्यात आली.
सीएसईच्या फूड सेफ्टी अँड टॉक्सिन टीमचे प्रोग्राम डायरेक्टर अमित खुराना म्हणाले की, आम्हाला जे सापडले ते धक्कादायक होते. भेसळ व्यापार किती विकसित झाला आहे हेच यावरून लक्षात येते, जे भारतातील चाचण्यांमधून अन्न भेसळ सहज टाळली जाते. आम्हाला यावेळी असे आढळले की, साखर सिरप अशा प्रकारे तयार केली गेली आहे की त्यांचे घटक ओळखता येणार नाहीत.
या चाचणीत ही वस्तुस्थिती आढळली
> नमुन्यांपैकी 77 टक्के भागात साखरेच्या पाकाची भेसळ आ ढळून आली.
> चाचणी झालेल्या 22 नमुन्यांपैकी केवळ पाचच सर्व चाचण्या उत्तीर्ण झाल्या.
> डाबर, पतंजली, बैद्यनाथ, झांडू, हितकरी आणि एपिस हिमालय यांसारख्या प्रमुख ब्रँड्सच्या सर्व एनएमआर चाचणीत फेल
> सफोला, मार्कफेड सोहना आणि नेचर ‘अमृत’ या 13 पैकी केवळ 3 ब्रँड्स चाचणी उत्तीर्ण झाल्याचे आढळले.
> भारत मधून निर्यात होणार्‍या मधची एनएमआर चाचणी 1 ऑगस्ट 2020 पासून लागू करणे अनिवार्य केले गेले आहे, हे दर्शविते की या भेसळ व्यवसायाबद्दल भारत सरकारला माहिती आहे, म्हणूनच त्याला अधिक आधुनिक चाचण्यांची आवश्यकता आहे.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.