नवी दिल्ली । केंद्रीय कामगार मंत्री भूपेंद्र यादव यांनी आर्थिक वर्ष 2021-22 च्या एप्रिल-जून तिमाहीच्या तिमाही रोजगार सर्वेक्षणाचा रिपोर्ट जाहीर केला आहे. हे सर्वेक्षण आता दर तिमाहीत 9 बिगरशेती क्षेत्राच्या संघटित आणि असंघटित क्षेत्रांवर आधारित असेल. या 9 क्षेत्रांमध्ये उत्पादन, बांधकाम, व्यापार, वाहतूक, शिक्षण, आरोग्य, रेस्टॉरंट्स, आयटी/बीपीओ आणि आर्थिक सेवांचा समावेश आहे. रिपोर्ट नुसार, पहिल्या तिमाहीत या 9 क्षेत्रांमध्ये एकूण रोजगार 3.8 कोटी होता, तर 2013-14 च्या सहाव्या आर्थिक जनगणनेनंतर ही संख्या 2.37 कोटी होती. हे रोजगारात 29 टक्के वाढ दर्शवते.
कोणत्या क्षेत्राने किती वाढ नोंदवली ?
कामगार मंत्रालयाच्या रिपोर्ट नुसार, 41 टक्के कामगार उत्पादन क्षेत्रात, 22 टक्के शिक्षण, 8 टक्के आरोग्य आणि 7 टक्के आयटी/बीपीओ क्षेत्रात कार्यरत होते. रोजगारामध्ये सर्वाधिक वाढ आयटी/बीपीओ क्षेत्रात दिसून आली, ज्यात 152 टक्के वाढ नोंदवली गेली. यानंतर, आरोग्य क्षेत्रात 77 टक्के, शिक्षणात 39 टक्के, वाहतुकीत 68 टक्के, बांधकाम क्षेत्रात 42 टक्के वाढ झाली. आर्थिक सेवा क्षेत्रात रोजगारामध्ये 48 टक्के वाढ झाली आहे.
विविध क्षेत्रांची स्थिती जाणून घ्या
– व्यापार क्षेत्रात रोजगार अर्थात व्यापार 25 टक्क्यांनी कमी झाला. निवासी आणि रेस्टॉरंट व्यवसायात 13%घट झाली.
– सुमारे 90 टक्के उद्योगांमध्ये 100 पेक्षा कमी कामगार होते तर सहाव्या आर्थिक जनगणनेत ही संख्या 95 टक्के होती.
– महिला कामगारांची संख्या 29 टक्के होती, जी 2013-14 आर्थिक जनगणनेच्या 31 टक्के पेक्षा थोडी कमी होती.
– साथीमुळे, सुमारे 27 टक्के उद्योगांमध्ये कामगारांची संख्या कमी झाली किंवा त्यांना कामावरून काढून टाकण्यात आले.
– 81 टक्के कामगारांना मार्च ते जून 2020 दरम्यान लॉकडाऊन कालावधीत पूर्ण पगार मिळाला.
– 16 टक्के कामगारांना कमी वेतन मिळाले आणि सुमारे 3 टक्के लोकांना वेतनाशिवाय जगणे भाग पडले.
– 90 टक्के लोकांना आरोग्य आणि आर्थिक सेवांमध्ये पूर्ण पगार मिळाला.
– बांधकाम क्षेत्रात 27 टक्के लोकांना कमी पगारासह काम करावे लागले आणि 7 टक्के लोकांना पगाराशिवाय काम करावे लागले.