नवी दिल्ली । कोविड-19 महामारीमुळे आलेल्या मंदीनंतर 2021 मध्ये वेगाने आर्थिक सुधारणा होत असताना नवीन वर्षात भारताच्या निर्यातीत वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. जागतिक बाजारपेठेतील वाढती मागणी, उत्पादनाशी संलग्न प्रोत्साहन (PLI) योजना आणि काही अंतरिम व्यापार करार यामध्ये देशांतर्गत उत्पादनातील वाढ महत्त्वपूर्ण ठरेल अशी अपेक्षा आहे.
देशाच्या निर्यातीत सकारात्मक वाढीची अपेक्षा जागतिक व्यापार संघटनेच्या (WTO) अंदाजानुसार आहे. WTO ने 2022 मध्ये जागतिक व्यापारात 4.7 टक्के वाढ होण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे. 2021-22 या आर्थिक वर्षात भारताची निर्यात US$ 400 अब्ज पार करेल आणि 2022-23 मध्ये US$ 475 अब्ज पर्यंत पोहोचेल असा निर्यातदारांचा विश्वास आहे.
निर्यात वेगाने वाढण्याची अपेक्षा आहे
मात्र, निर्यातदारांचा असा विश्वास आहे की, वाढ आणि जागतिक मागणी देखील जगभरात मोठ्या प्रमाणावर लसीकरणाद्वारे कोविड-19 आणि विषाणूचे नवीन स्वरूप ओमिक्रॉन कसे नियंत्रित केले जाते यावर अवलंबून असेल.
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने सप्टेंबरमध्ये जारी केलेल्या सर्वेक्षणानुसार, 31 मार्च 2021 रोजी संपलेल्या आर्थिक वर्षात भारतीय कंपन्यांकडून परदेशी सहयोगींना दिलेल्या सेवांसह सॉफ्टवेअर सेवांची निर्यात $148.3 अब्ज होती. हा आकडा 2021 मध्ये जगातील सर्वोच्च तेल निर्यातदार सौदी अरेबियाला तेल विक्रीतून मिळालेल्या संभाव्य उत्पन्नापेक्षा जास्त आहे.
PLI सारख्या प्रोत्साहन योजनांचा सकारात्मक परिणाम
वाणिज्य सचिव बीव्हीआर सुब्रह्मण्यम म्हणाले की,”जग आता भारताचा विश्वासार्ह जागतिक व्यापार भागीदार म्हणून आदर करते आणि देशाची निर्यात मध्य पूर्व आणि दक्षिण अमेरिकन देशांसह नवीन क्षेत्रांमध्ये वाढत आहे.” ते पुढे म्हणाले की,”व्यवसाय करणे सुलभ, PLI सारख्या प्रोत्साहन योजना आणि इतर उपाय व्यवसाय सुलभ करत आहेत.”
अन्य एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याच्या म्हणण्यानुसार, वाणिज्य विभाग नवीन परकीय व्यापार धोरण (FTP) वर काम करत आहे आणि संयुक्त अरब अमिराती (UAE), UK आणि ऑस्ट्रेलियासह प्रमुख व्यापार भागीदारांसह मुक्त व्यापार करार (FTAs) जलद करत आहे. या उपाययोजनांमुळे पुढील वर्षातही निर्यातीत विक्रमी वाढ होईल, असे ते म्हणाले.