मुंबई । कोरोना नंतर शेअर बाजाराने विक्रमी उच्चांक नोंदविला आहे. तसेच विक्रमी संख्येने नवीन गुंतवणूकदार बाजारात आले आहेत. रिटेल गुंतवणूकदारांनी बाजाराला चालना देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. मात्र नवीन गुंतवणूकदारांना शेअर बाजारात पैसे गुंतवण्याआधी अनेक महत्त्वाच्या गोष्टी माहीत नसतात.
TV आणि डिजिटल मीडिया वरील ब्रोकरेज कंपन्यांचे सल्ले, फंड मॅनेजर्सच्या मुलाखती आणि फायनान्शिअल इंफ्लुएन्सर्सच्या यूट्यूब चॅनल्सने मार्केट मोहित केले आहे. बँक FD चे दर कमी होणे आणि लहान बचत योजनांचे कमी होत असलेले व्याज गुंतवणूकदारांना शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यास प्रवृत्त करत आहे.
नवीन गुंतवणूकदार थेट शेअर्स किंवा IPO मध्ये गुंतवणूक करत आहेत. सेंट्रल डिपॉझिटरी सर्व्हिस लिमिटेडच्या आकडेवारीनुसार, जानेवारीपासून नव्याने उघडलेल्या डिमॅट खात्यांची संख्या 38 टक्क्यांनी वाढून 4 कोटी झाली आहे. म्युच्युअल फंडांच्या NFO मध्येही भरपूर गुंतवणूक झाली आहे. पण या तेजीत नवीन गुंतवणूकदारांसाठी काही गोष्टी समजून घेणे महत्वाचे आहे.
बाजारातील अस्थिरता तात्पुरती आहे
तरुण आणि नवीन गुंतवणूकदार सोशल मीडिया जाहिराती आणि फायनान्शिअल इंफ्लुएन्सर्सनी प्रभावित होऊन बाजारात एंट्री घेत आहेत. बाजारातील तेजी त्यांना भुरळ घालत आहे. मात्र बहुतांश तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की,” मऊ आर्थिक धोरणामुळे बाजारात तरलता असल्याने ही तेजी फार काळ टिकणार नाही. जगभरातील सेंट्रल बँकांनी वाढीला आधार देण्यासाठी व्याजदर कमी ठेवले आहेत. पण येत्या काळात बाजाराची परिस्थिती अशी राहणार नाही. त्यामुळे जे गुंतवणूकदार शेअर बाजारात एंट्री घेणार आहेत, त्यांनी काही गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.”
माहितीशिवाय शेअर्समध्ये थेट गुंतवणूक, नुकसानीचे ठरू शकेल
अलीकडच्या काळात काही म्युच्युअल फंडांच्या खराब कामगिरीमुळे गुंतवणूकदारांना थेट शेअर्समध्ये गुंतवणूक करण्यास प्रवृत्त केले. मात्र थेट स्टॉकमध्ये पैसे गुंतवणे अत्यंत धोकादायक ठरू शकते. मात्र नवीन गुंतवणूकदारांसाठी ते जास्त धोकादायक ठरू शकते कारण त्यांना इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करण्याबाबत पुरेशी माहिती नाही. जर तुमच्याकडे रिसर्च (टेक्निकल आणि फंडामेंटल एनालिसिस) अनुभव आणि वेळ नसेल तर थेट इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करू नका. टीव्ही किंवा डिजिटल मीडिया किंवा वर्तमानपत्रांमध्ये दिलेल्या तज्ञांच्या मतांनी प्रभावित होऊ नका. आपल्याकडे पुरेसा अनुभव नसल्यास, थेट शेअर्समध्ये गुंतवणूक करण्यापेक्षा इक्विटी म्युच्युअल फंडांमध्ये गुंतवणूक करणे अधिक चांगले आहे.
इक्विटी म्युच्युअल फंडांमध्येही धोका असतो, विचारपूर्वक निर्णय घ्या
असे नाही की, इक्विटी म्युच्युअल फंडांमध्ये कोणताही धोका नाही. मात्र, विविध म्युच्युअल फंड आपल्याला स्थिर रिटर्न देऊ शकतात. म्युच्युअल फंडांमध्ये गुंतवणूक करताना, गुंतवणूकदारांना नेहमी रिटर्न मध्ये किमान 10 टक्के घट होण्याची जोखीम घ्यावी लागते. तथापि, एका डाइवर्सिफाइड फंड मध्ये, फंड मॅनेजर्स तोट्यातील स्टॉक काढून जोखीम कमी करू शकतात. म्युच्युअल फंडांमध्ये फक्त मागील रिटर्न पाहून कधीही गुंतवणूक करू नका. तसेच, वैविध्यपूर्ण फंडात गुंतवणूक करण्याचा फायदा हा आहे की, जोखीम अनेक कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये विभागली जाते. जेथे थेट शेअर्समध्ये गुंतवणूक करून, जोखीम एक किंवा दोन कंपन्यांच्या शेअर्सवर केंद्रित असते.
IPO आणि NFO पासून दूर रहा
नवीन गुंतवणूकदारांनी शक्यतोपर्यंत IPO आणि NFO मध्ये गुंतवणूक टाळावी. लिस्टिंग गेन करणे गुंतवणूकदारांसाठी एक आकर्षक पैलू वाटू शकतो, परंतु बहुतेक IPO महाग असल्याने लवकर नफा मिळवण्याचा डाव धोकादायक ठरू शकेल. नवीन गुंतवणूकदारांनीही म्युच्युअल फंड NFO मध्ये गुंतवणूक टाळावी जोपर्यंत त्यांच्यामध्ये काही विशेषता नसेल किंवा गुंतवणूकदाराला खात्री नसेल की, NFO थीम काम करेल. कमी NAV म्हणजे म्युच्युअल फंड स्वस्त नाहीत. स्वस्त म्युच्युअल फंडांचा अर्थ असा नाही की, तुम्हाला जास्त रिटर्न मिळेल. गुंतवणुकीचे ध्येय दीर्घकालीन असावे आणि NFO मध्ये कधीही गुंतवणूक करू नये. फक्त आठ ते दहा दिवसांत पैसे कमवण्याची प्रवृत्ती टाळली पाहिजे.
थीमॅटिक आणि स्मॉल कॅप फंडांमध्ये गुंतवणूक करणे टाळा
थीमॅटिक आणि स्मॉल कॅप फंडांनी गेल्या वर्षी चांगली कामगिरी केली. गेल्या वर्षी स्मॉल कॅप फंडाने 89 टक्क्यांपर्यंत रिटर्न दिला. परंतु थीमॅटिक किंवा स्मॉल कॅप फंड बरेच जोखमीचे असतात. नवीन गुंतवणूकदारांनी त्यात गुंतवणूक टाळावी. थीमॅटिक फंडांमध्ये गुंतवणूक हा धोरणात्मक गुंतवणुकीचा एक भाग आहे. जर गुंतवणूकीचे ध्येय दीर्घकालीन नसेल तर थीमॅटिक आणि स्मॉल कॅप फंडांमध्ये गुंतवणूक करू नये.