नवी दिल्ली । केंद्रीय कामगार आणि रोजगार मंत्रालय नवीन कामगार संहिता लागू करण्याची तयारी करत आहे. या नवीन कामगार संहितेत कंपन्यांना आपल्या कर्मचार्यांना आठवड्यातून फक्त चार दिवस काम मिळवून देणे आणि राज्य विम्यात मोफत वैद्यकीय तपासणी करणे सोयीचे होईल. तथापि, चार दिवस काम करणे सोपे असतानाही कर्मचार्यांना आठवड्यात एकूण 48 तास काम करावे लागत आहे. या कामगार संहितेनुसार कर्मचार्यांना तीन दिवसांची रजा मिळेल, परंतु त्यांना कामाच्या दिवशी 12 तास ड्यूटी करावी लागेल. कामगार आणि रोजगार मंत्रालयाचे सचिव अपूर्व चंद्र यांनी सोमवारी याबाबत माहिती दिली.
अपूर्व चंद्र म्हणाले, ‘आम्ही मालक किंवा कर्मचाऱ्यांवर दबाव आणणार नाही. त्यांच्याकडे दोन्हीचा पर्याय असेल. कामाची बदलती संस्कृती लक्षात घेता ही व्यवस्था केली जात आहे. आम्ही काही बदल करण्याचा प्रयत्न केला आहे. आम्ही कामकाजाच्या दिवशी काही सोयीसुविधा देण्याचा प्रयत्न केला आहे. ”ते म्हणाले की,”कामगार आचारसंहितेच्या मसुद्यातील नियमांचा ड्राफ्ट जवळजवळ अंतिम टप्प्यात आहे आणि बहुतेक राज्ये ते तयार करण्याच्या प्रक्रियेत गुंतली होती. त्यात उत्तर प्रदेश, पंजाब आणि मध्य प्रदेश अशी राज्ये आहेत.
कर्मचारी आणि नियोक्ते यांनी या नवीन नियमांशी सहमत असणे आवश्यक आहे
ते म्हणाले, ‘कर्मचाऱ्यांसाठी कामाचे दिवस आठवड्यातून 5 दिवसांपेक्षा कमी होऊ शकतील. जर ते 4 असेल तर त्याना 3 दिवसांची सुट्टी देण्यात येईल …. त्याआधीही आठवड्यात काम करण्याची मर्यादा 48 तास आहे आणि तरीही ती सुरू ठेवली जाईल. कर्मचारी आणि नियोक्तांनी या बदलास सहमती दिली पाहिजे. हे नवीन नियम पाळण्यासाठी त्यांच्यावर कोणताही दबाव आणला जाणार नाही. ‘
असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी नवीन वेब पोर्टल
याव्यतिरिक्त, कामगार मंत्रालय वेब पोर्टल तयार करण्याच्या प्रक्रियेत आहे. जून 2021 पर्यंत असंघटित क्षेत्रातील कामगार स्वत: ची रजिस्ट्रेशन करू शकतील जेणेकरुन त्यांना अनेक सुविधा पुरविल्या जातील. यात गिग वर्कर्स, प्लॅटफॉर्म वर्कर्स आणि स्थलांतरित कामगारही सहभागी होतील.
चंद्र यांनी माध्यमांना दिलेल्या माहितीत म्हटले आहे की,”नियम तयार करण्याची प्रक्रिया सुरू आहे आणि येत्या आठवड्यात ती पूर्ण होईल. नियम तयार करण्याबाबत सर्व भागधारकांशी चर्चा झाली आहे. लवकरच मंत्रालय या चार संहिता लागू करेल.”
रजिस्टर्ड कामगारांना अनेक सुविधा मिळतील
नवीन संहिता लागू होण्यापूर्वी कामगार कामगार ब्युरोमार्फत स्थलांतरित मजुरांचे सर्वेक्षण करणे हे एक मोठे आव्हान असेल. घरगुती कामगार, प्रोफेशनल सेक्टर आणि ट्रांसपोर्ट सेक्टर मध्ये काम करणारे लोकही यात समाविष्ट आहेत. लेबर ब्युरो ‘अखिल भारतीय आस्थापना आधारित रोजगार सर्वेक्षण’ देखील कार्यान्वित करेल.
कामगार पोर्टलवर रजिस्टर्ड कामगारांना मंत्रालयाकडून प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजनेअंतर्गत एक वर्ष अपघात किंवा अपंगत्व असल्यास फ्री कव्हरेज मिळेल.
एकूणच काय कि या नव्या कामगार संहितेत कर्मचार्यांना आठवड्यातून 48 तास काम करणे बंधनकारक असेल. तथापि, नियोक्ते देखील त्यांच्या कर्मचार्यांना आठवड्यातून 4 दिवस काम करु देण्यास सक्षम असतील. यासाठी या 4 दिवसांत कर्मचार्यांना दिवसाला 12 तास काम करावे लागेल. एकदा नवीन कोड लागू झाल्यानंतर नियोक्तांना 4 किंवा 5 कार्य दिवसांसाठी सरकारकडून मान्यता घेण्याची आवश्यकता नाही.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”