नवी दिल्ली । जगातील सोलर एनर्जी सेक्टरवर चीनचे वर्चस्व आहे. केवळ भारतातच सोलर मॉड्यूलच्या एकूण मागणीपैकी 80 टक्के मागणी चीनमधून आयात केली जाते. आता या चीनी वर्चस्वाला रिलायन्स इंडस्ट्रीज आव्हान देईल.
वास्तविक, टेलीकॉम आणि रिटेल सेक्टरमध्ये काम रिलायन्स आता सोलर एनर्जी मध्ये उतरणार आहे. गुरुवारी झालेल्या रिलायन्स इंडस्ट्रीजच्या सर्वसाधारण वार्षिक बैठकीत रिलायन्स समूहाचे अध्यक्ष व एमडी मुकेश अंबानी यांनी येत्या 3 वर्षात एंड टू एंड रिन्यूएबल एनर्जी इकोसिस्टम संपुष्टात आणण्यासाठी 75 हजार कोटी रुपये गुंतवणूक जाहीर केली. चीनशी स्पर्धा करण्यासाठी रिलायन्स गुजरातमधील जामनगरमध्ये 5 एकरवर धीरूभाई अंबानी ग्रीन एनर्जी गीगा कॉम्प्लेक्स (Dhirubhai Ambani Green Energy Giga Complex) तयार करेल.
सध्या देशात चिनी कंपन्यांचा ताबा आहे
चिनी कंपन्यांनी भारताच्या सोलर एनर्जी मार्केटचा ताबा घेतला आहे. सोलर सेल, सोलर पॅनेल आणि सोलर मॉड्यूलच्या एकूण मागणीपैकी 80 टक्के मागणी चीनमधून आयात केली जाते. कोविडच्या आधी, सन 2018-19 मध्ये चीनमधून देशात 2.16 अब्ज डॉलर्स किंमतीची सोलर इक्विपमेंट आयात केली गेली. असे नाही की सोलर इक्विपमेंट भारतात तयार केली जात नाहीत, परंतु चिनी वस्तूंच्या पुढे ते टिकू शकणार नाहीत, कारण चिनी सोलर इक्विपमेंट 30 ते 40 टक्के स्वस्त असतात. इतकेच नाही तर सोलर सेल बनवण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या पॉलिझिलॉन मटेरियलच्या 64% हिस्स्यांवरही चीनी कंपन्यांचा ताबा आहे.
2030 पर्यंत रिलायन्सचे 100 जीडब्ल्यू सोलर एनर्जी निर्मिती करण्याचे उद्दीष्ट आहे
2030 पर्यंत रिलायन्सने 100 जीडब्ल्यू सोलर एनर्जी निर्मितीचे लक्ष्य ठेवले आहे. यासाठी रिलायन्स 4 मोठे कारखाने स्थापित करेल, त्यापैकी एक सोलर मॉड्यूल फोटोव्होल्टिक मॉड्यूल बनवेल. दुसरे, एनर्जी स्टोरेज करण्यासाठी, अत्याधुनिक एनर्जी स्टोरेज करण्याच्या बॅटरी बनविण्याचे काम करेल. तिसरे, ग्रीन हायड्रोजन प्रोडक्शन साठी इलेक्ट्रोलायझर बनवेल. चौथे, हायड्रोजनला एनर्जी मध्ये रुपांतर करण्यासाठी फ्यूल सेल तयार केले जाईल. अशा प्रकारे रिलायन्स रिंगणात उतरल्याने परिस्थिती बदलण्याची शक्यता आहे.
सोलर प्रोडक्ट ‘फॉर इंडिया अँड द वर्ल्ड’ असतील
रिन्यूएबल एनर्जी विषयी बोलताना अंबानी म्हणाले की,” आमचे सर्व प्रोडक्टस ‘मेड इन इंडिया, बाय इंडिया, फॉर इंडिया अँड द वर्ल्डसाठी’ असतील. रिलायन्स गुजरात आणि भारतला सोलर आणि हायड्रोजन नकाशावर ठेवेल. जर आपण सोलर एनर्जीचा योग्य वापर करू शकलो तर भारत जीवाश्म इंधन निव्वळ आयात करण्याऐवजी सोलर एनर्जीचा निव्वळ निर्यातदार होऊ शकतो. रिलायन्सला आपला नवीन एनर्जी व्यवसाय खऱ्या अर्थाने जागतिक व्यवसाय बनवायचा आहे. आम्ही जागतिक स्तरावरील काही उत्तम प्रतिभेसह रिलायन्स न्यू एनर्जी कौन्सिलची स्थापना केली आहे.
अशा प्रकारे रिलायन्स चीनी उत्पादनांना आव्हान देईल
रिलायन्सने सोलर एनर्जीसाठी एंड टू एंड अप्रोच स्वीकारला आहे. मोठ्या कारखान्यांव्यतिरिक्त रिलायन्स प्रोजेक्ट आणि वित्तीय व्यवस्थापनासाठी दोन विभाग तयार करेल, त्यातील एक रिन्यूएबल एनर्जी प्रोजेक्ट्सचे बनवण्याचे आणि व्यवस्थापनाचे काम करेल. दुसरा विभाग रिन्यूएबल एनर्जी प्रोजेक्ट्सच्या आर्थिक व्यवस्थापनावर देखरेख ठेवेल. कच्च्या मालापासून रिन्यूएबल एनर्जी इक्विपमेंटच्या प्रोडक्शन पासून ते मोठ्या प्रोजेक्टचे बांधकाम आणि त्यांचे आर्थिक व्यवस्थापन पर्यंत संपूर्ण काम एकाच छताखाली केले जाईल. यामुळे खर्चही कमी होईल आणि रिलायन्स चीनी कंपन्यांशी स्पर्धा करू शकेल.
सोलर एनर्जीबाबतही सरकार खूप गंभीर आहे
रिलायन्सच्या सोलर एनर्जीचा एक भाग छतावरील सोलर आणि खेड्यांमध्ये सोलर एनर्जीच्या निर्मितीतून येईल. खेड्यांमध्ये सोलर एनर्जीच्या प्रोडक्शनमुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल. रिलायन्सचा विचार आहे की, सौर मॉड्यूलची किंमत जगातील सर्वात कमी किंमतींमध्ये ठेवावी जेणेकरुन सोलर एनर्जी परवडेल. दुसरीकडे, सरकारही सोलर एनर्जीबाबत अत्यंत गंभीर दिसते. सोलर एनर्जीला चालना देण्यासाठी केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री किसान उर्जा सुरक्षा, रूफ टॉप सौर, सोलर पार्क अशा अनेक योजना चालवल्या आहेत.
राज्यातील सर्व महत्वाच्या ब्रेकिंग बातम्या थेट मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आमचा WhatsApp ग्रुप Join करा