Budget 2021-22: स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या बजेटशी संबंधित ‘या’ 10 मनोरंजक गोष्टी जाणून घ्या …

नवी दिल्ली । अर्थसंकल्प हे सरकारचे वार्षिक वित्तीय विवरण आहे ज्यात महसूल, खर्च, वाढीचा अंदाज तसेच वित्तीय परिस्थिती यासारख्या माहितीचा समावेश आहे. सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात सरकारचे उत्पन्न आणि खर्च यांचा हिशेब असतो. विशेष म्हणजे केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण 1 फेब्रुवारी 2021 रोजी ‘2021-22’ बजेट सादर करतील. सध्याच्या कोरोना संकटाच्या पार्श्वभूमीवर (COVID-19) धोरणात होणाऱ्या बदलांमध्ये कोणत्याही सवलती मिळाल्याबद्दल अर्थशास्त्रज्ञ, आर्थिक विश्लेषक आणि सर्वसामान्यांचे यंदाच्या अर्थसंकल्पातील घोषणांवर बारीक लक्ष आहे. चला तर मग जाणून घेऊयात या बजेटच्या तथ्यांविषयी काही खास गोष्टी …

बजेटशी संबंधित 10 मनोरंजक गोष्टी

1. स्वतंत्र भारताचे पहिले अर्थसंकल्प अर्थमंत्री आर. के. शांमुखम चेट्टी यांनी 26 नोव्हेंबर 1947 रोजी सादर केले. भारतीय प्रजासत्ताकाचे पहिले बजेट जॉन मथाई यांनी 28 फेब्रुवारी 1950 रोजी सादर केले.

2. आर्थिक व्यवहार विभागाच्या वेबसाइट dea.gov.in वर उपलब्ध असलेल्या आकडेवारीनुसार, स्वतंत्र भारताचे पहिले बजेट 15 ऑगस्ट 1947 ते 31 मार्च 1948 या कालावधीत साडेसात महिन्यांच्या कालावधीसाठी होते.

3. 1948-49 च्या अर्थसंकल्पात चेट्टी यांनी पहिल्यांदाच अंतरिम (Interim) हा शब्द वापरला. तेव्हापासून ‘अंतरिम’ हा शब्द अल्पकालीन अर्थसंकल्पासाठी वापरला जाऊ लागला.

4. भारतात 1 एप्रिल ते 31 मार्च या आर्थिक वर्षाची सुरुवात 1867 मध्ये झाली. यापूर्वी 1 मे ते 30 एप्रिल पर्यंत आर्थिक वर्ष होते.

5. इंदिरा गांधी यांनी 1970 मध्ये भारताच्या पहिल्या महिला अर्थमंत्री म्हणून केंद्रीय अर्थसंकल्प (Union Budget) सादर केला. त्यावेळी त्या देशाच्या पंतप्रधान होत्या. तसेच त्या वित्त मंत्रालयाच्या प्रभारीही होत्या.

6. स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या अर्थसंकल्पात अर्थसंकल्पीय महसुलाचे लक्ष्य 171.15 कोटी होते आणि खर्च 197.29 कोटी होता.

7. इंग्रजी परंपरेनुसार 2000 पर्यंत संध्याकाळी 5 वाजता अर्थसंकल्प सादर करण्यात आला. 2001 मध्ये अटलबिहारी वाजपेयी यांच्या नेतृत्वात एनडीए सरकारने ही परंपरा मोडीत काढली. आता सकाळी 11 वाजता संसदेत अर्थसंकल्प सादर करण्याची परंपरा सुरू झाली.

https://t.co/hprYp84wi0?amp=1

1. देशाचे माजी पंतप्रधान मोरारजी देसाई यांनी किमान 10 वेळा अर्थसंकल्प सादर केला. ते 6 वेळा अर्थमंत्री आणि 4 वेळा उपपंतप्रधान होते.

https://t.co/2OfePxfxWJ?amp=1

1. सन 2017 च्या आधी फेब्रुवारी महिन्याच्या शेवटच्या कार्यकारी दिवशी अर्थसंकल्प सादर करण्यात आला. सन 2017 पासून, त्याची ओळख 1 फेब्रुवारीपासून किंवा फेब्रुवारीच्या पहिल्या कार्यदिनापासून सुरू झाली.

https://t.co/9TXrR8vXGS?amp=1

1. पूर्वी रेल्वे आणि युनियन बजेट स्वतंत्रपणे सादर केले गेले. 2017 च्या अर्थसंकल्पापासून केंद्रातील मोदी सरकारने सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात रेल्वेचे बजेट समायोजित करून आणखी एक प्रयोग केला. दोघांना एकत्रित सादर करण्याची परंपरा 2017 मध्ये सुरू झाली.

https://t.co/QVBb6VUnsf?amp=1

ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.