नवी दिल्ली । खेळण्यांचा उद्योग (Local Toys Industry) वाढविण्यासाठी, मेक इन इंडियाला प्रोत्साहित करण्यासाठी आणि खेळ तसेच खेळण्यांच्या विकासामध्ये मुलांचा सहभाग वाढविण्यासाठी केंद्र सरकारने 5 जानेवारी 2021 रोजी टॉय टॉयकॅथॉन (Toycathon 2021) लाँच केले. होते. या अंतर्गत विद्यार्थ्यांना नवीन बोर्ड गेम्स, मैदानी खेळ आणि डिजिटल गेम्स विकसित करण्यासाठी ऑनलाईन प्रस्ताव (Online Proposals) पाठवावे लागले. आपले प्रस्ताव आणि कल्पना (Ideas) पाठविण्याचा आजचा शेवटचा दिवस होता.
21 जानेवारी ते 8 फेब्रुवारी या कालावधीत मिळालेल्या प्रस्तावांच्या आणि कल्पनांचे केंद्र सरकार (Central Government) आता मूल्यांकन (Evaluation) करेल. यानंतर 12 फेब्रुवारी रोजी शॉर्टलिस्टेड कल्पना (Shortlisted Ideas) जाहीर केल्या जातील. तर 23 ते 25 फेब्रुवारी दरम्यान, टॉयकॅथॉन 2021 चा ग्रँड फिनाले होईल. टॉयकॅथॉन 2021 च्या विजेत्यास 50 लाख रुपयांचे बक्षीस दिले जाईल. केंद्रीय शिक्षणमंत्री रमेश पोखरियाल निशंक आणि महिला व बालविकास मंत्री स्मृती इराणी यांनी 5 जानेवारी रोजी टॉयकॅथॉन 2021 लाँच केले. याव्यतिरिक्त, दोन्ही केंद्रीय मंत्र्यांनी त्याच दिवशी टॉयकॅथॉन पोर्टल देखील लाँच केले.
खेळण्यांच्या बाजारपेठेचा आकार 1 अब्ज डॉलर्स इतका आहे
टॉयकॅथॉनचे उद्दीष्ट भारतात एक अब्ज डॉलरच्या टॉय मार्केट उभे करण्याचे आहे. देशातील खेळण्याच्या उद्योगाला नवीन वेग आणण्यासाठी टॉयकॅथॉन 2021 च्या माध्यमातून देशातील 33 कोटी विद्यार्थ्यांच्या नाविन्यपूर्ण कौशल्यांचा उपयोग करण्याचा सरकारचा विचार आहे. टॉयकॅथॉन 2021 मधील विद्यार्थ्यांव्यतिरिक्त शिक्षक, खेळण्यांचे डिझाइन तज्ञ आणि स्टार्ट-अप कडून भारतीय संस्कृती, किंमती, क्रीडा आणि महान लोकांशी संबंधित खेळण्यांच्या कल्पना मागितल्या गेल्या. भारतीय मूल्यांवर आधारित नाविन्यपूर्ण खेळण्यांच्या संकल्पनेला प्रोत्साहन देणे हे टॉयकॅथॉनचे उद्दीष्ट आहे, जे मुलांमध्ये सकारात्मक वर्तन आणि चांगल्या मूल्यांचा विकास करू शकते.
टॉयकॅथॉन 2021 तीन विभागांमध्ये विभागले गेले
टॉयकॅथॉन 2021 हे जूनियर, सीनियर आणि स्टार्टअप अशा तीन श्रेणींमध्ये विभागले गेले. शाळा, महाविद्यालय ते विद्यापीठाचे विद्यार्थी यात सहभागी होऊ शकले. देशातील खेळण्यांच्या बाजाराचे आकार 1 अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त आहे, त्यापैकी 80 टक्के खेळणी ही आयात केली जातात. टॉयकॅथॉन हा देशातील खेळण्यांचे उद्योग आणि स्थानिक उत्पादकांसाठी एक यंत्रणा तयार करण्याचा प्रयत्न आहे ज्यायोगे उपयोगात न येणाऱ्या स्त्रोतांचे आकलन करून घरगुती उद्योगाला चालना मिळू शकेल. टॉयकॅथॉन 2021 हे माहिती आणि प्रसारण मंत्रालय, शिक्षण मंत्रालय, वाणिज्य व उद्योग मंत्रालय, एमएसएमई मंत्रालय, वस्त्रोद्योग मंत्रालय, डीआयपीपी यांनी आयोजित केले आहे.
देशांतर्गत खेळणी उद्योगास प्रोत्साहन देणार सरकार
अनेक मंत्रालयांच्या या संयुक्त उपक्रमात फिटनेस, खेळ, पारंपारिक खेळणी अशा 9 थीम घातल्या गेल्या. टॉयकॅथॉन 2021 च्या सुरूवातीस केंद्रीय मंत्री स्मृती इराणी म्हणाल्या की, भारत 80 टक्के खेळणी आयात करतो. देशाला प्रदेशात स्वावलंबी बनविण्यासाठी देशी खेळण्या उद्योगाला प्रोत्साहन देण्यासाठी सरकार प्रयत्नशील आहे. त्या म्हणाल्या की, देशात स्वदेशी खेळण्यांचे उत्पादन वाढवण्याची गरज आहे. आशा आहे की, टॉयकॅथॉन मधून खेळण्यांसाठी नवनवीन कल्पना येतील. शिक्षण मंत्रालयाच्या सहकार्याने हे टॉयकॅथॉन देशातील सर्व शाळा, महाविद्यालये आणि विद्यापीठांच्या विद्यार्थ्यांसाठी नवीन मार्ग उघडेल.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.