हॅलो महाराष्ट्र । आज संपूर्ण जगामध्ये सर्वात मोठी भीती म्हणजे कोरोना विषाणूचा प्रसार होण्याविषयी आहे. त्याच्या प्रसाराची अनेक कारणे असू शकतात परंतु यापैकी एक कारण म्हणजे चलनी नोटांचे (Currency Notes) आदान प्रदान करणे हे होय. केंद्रीय बँक आरबीआयने असे सूचित केले आहे की “चलनी नोटांच्या माध्यमातून कोणत्याही प्रकारचे जीवाणू आणि विषाणू एका हातातून दुसऱ्या हातात पसरू शकतात. म्हणून लोकांनी चलन वापरण्याऐवजी जास्तीतजास्त डिजिटल व्यवहार केले पाहिजेत. कॉन्फेडरेशन ऑफ ऑल इंडिया व्यापाऱ्यांनी (CAIT) अलीकडेच रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाला उत्तर शोधण्यासाठी पत्र लिहिले होते.या प्रश्नाला उत्तर देताना आरबीआयने अप्रत्यक्षपणे त्यास एका मेलमध्ये त्याचे उत्तर दिले आहे.
व्यापारी संघटनेने केंद्रीय अर्थमंत्र्यांनाही पत्र लिहिले
9 मार्च 2020 रोजी कॅटने केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण (Nirmala Sitharaman) यांना पत्र लिहून नोटा या जीवाणू आणि विषाणूंच्या वाहक आहेत काय याचे स्पष्टीकरण देण्याचे आवाहन केले. जे वित्त मंत्रालयाने रिझर्व्ह बँकेला पाठविले, त्यास उत्तर म्हणून रिझर्व्ह बँकेने 3 ऑक्टोबर 2020 रोजी एका मेलमार्फत CAIT ला उत्तर पाठवून हे सूचित केले आहे.
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने CAIT ला ही उत्तरे दिली
CAIT ला दिलेल्या उत्तरात रिझर्व्ह बँकेने म्हटले आहे की, “कोरोना विषाणूची लागण मर्यादित करण्यासाठी लोकं मोबाइल बँकिंग, इंटरनेट बँकिंग, क्रेडिट किंवा डेबिट कार्ड्ससारख्या ऑनलाइन चॅनेलद्वारे सहजपणे त्यांच्या घरातून डिजिटल पेमेंट करू शकतात. आरबीआय नोटा वापरण्यास किंवा एटीएममधून पैसे काढून घेण्यासंबंधीही सल्ला दिला आहे. तसेच, वेळोवेळी अधिकाऱ्यांनी जारी केलेल्या कोविडवरील सार्वजनिक आरोग्याच्या मार्गदर्शक सूचनांचे काटेकोरपणे पालन करणे आवश्यक असल्याचे आरबीआयने म्हटले आहे.
या विषयावर व्यापाऱ्यांनी अशी प्रतिक्रिया दिली
CAIT चे राष्ट्रीय अध्यक्ष बी.सी. भारतीया आणि राष्ट्रीय सरचिटणीस प्रवीण खंडेलवाल म्हणाले की कोविड -१९ सारखे कोणत्याही प्रकारचे बॅक्टेरिया किंवा विषाणू चलनी नोटाच्या वापराने अधिक वेगाने पसरतात. हा धोका लक्षात घेता CAIT, मंत्री आणि केंद्र सरकारचे संबंधित अधिकारी याबाबत स्पष्टीकरण मिळवण्यासाठी सतत प्रयत्न करत आहेत. तथापि, आरबीआयनेही या मूलभूत प्रश्नाचे उत्तर वैचारिक पद्धतीने दिले आहे. परंतु आरबीआयने यास नकारही दिलेला नाही, जे असे दर्शविते की, चलनी नोटांच्या माध्यमातून व्हायरस आणि बॅक्टेरिया पसरत नाहीत. कदाचित म्हणूनच आरबीआयने चलनी पेमेंट्सना टाळण्यासाठी डिजिटल पेमेंटचा जास्तीत जास्त वापर करण्यास सुचविले आहे.
डिजिटल व्यवहार वाढवण्यासाठी सरकार ही पावले उचलते
भारत आणि इतर देशांमधील विश्वासार्ह संस्थांच्या विविध अहवालांनी हे सिद्ध केले आहे की चलनी नोटांच्या माध्यमातून अनेक प्रकारचे जीवाणू आणि विषाणू पसरू शकतात. भारतात कॅश जास्त प्रमाणात वापरली जाते. देशातील अधिकाधिक डिजिटल पेमेंट्सना प्रोत्साहित करण्यासाठी सरकारने प्रोत्साहन योजना जाहीर करावी जेणेकरून अधिकाधिक व्यापारी व अन्य लोक त्यांच्या दैनंदिन कामकाजामध्ये रोख रकमेऐवजी डिजिटल पेमेंट सिस्टमचा वापर करू शकतील, असे आवाहन केंद्रीय अर्थमंत्र्यांनी केले आहे.
याद्वारे देशात रोख रकमेचा वापर कमी करण्यासाठी इतर पावलेही उचलणे आवश्यक आहेत. डिजिटल व्यवहारांवर बँक शुल्क रद्द केले पाहिजे आणि बँक फीच्या रकमेविरूद्ध थेट बँकांना अनुदान द्यावे. अशा अनुदानामुळे सरकारवर आर्थिक बोजा पडणार नाही कारण यामुळे बँकांच्या नोटांच्या छपाईवरील खर्च कमी होईल आणि देशात अधिकाधिक डिजिटल पेमेंट स्वीकारता येईल.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7875002893 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.