हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । आज देशातील सर्वात मोठी सरकारी बँक असलेल्या स्टेट बँक ऑफ इंडियाचा स्थापना दिवस आहे. 1 जुलै 1955 रोजी इम्पेरियल बँकेचे नाव बदलून भारतीय स्टेट बँक असे केले गेले. त्यानंतर दरवर्षी 1 जुलै रोजी एसबीआयच्या देशातील तसेच परदेशातील शाखांमध्ये बँकेचा स्थापना दिवस साजरा केला जातो. एसबीआय ही देशातील सर्वात विश्वासार्ह बँक आहे. नफा, ठेवी, मालमत्ता, शाखा आणि ग्राहकांच्या बाबतीत ही एक सर्वात मोठी व्यावसायिक बँक आहे. एसबीआय जितकी मोठी आहे, तितकाच मोठा आणि समृद्ध तिचा इतिहास. 213 वर्ष जुन्या असलेल्या एसबीआयशी संबंधित तथ्य जाणून घ्या ज्याची आपल्याला माहिती नसेल.
(1) सन 1806 मध्ये कोलकाता येथे बँक ऑफ कोलकाताची स्थापना झाली. जी नंतर बँक ऑफ बंगाल म्हणून ओळखली जाऊ लागली. बँक ऑफ बॉम्बे आणि बँक ऑफ मद्रास 1921 मध्ये बँक ऑफ बंगालमध्ये विलीन झाले. ज्यांनी एकत्रितपणे इम्पेरियल बँक ऑफ इंडियाची स्थापना केली.
(2) बँक ऑफ बंगाल ही ब्रिटीश काळात होती. ब्रिटीशांच्या काळात कोलकाता येथे बँक ऑफ कोलकाताची 2 जून 1806 रोजी स्थापना झाली. तीन वर्षांनंतर, त्यास एक चार्टर मिळाला, त्याआधारे 2 जानेवारी 1809 रोजी बँक ऑफ बंगालची पुनर्रचना करण्यात आली. ब्रिटीश भारत आणि बंगाल सरकार यांच्याकडून सामान्य स्टॉक अंतर्गत ही एक वेगळी बँक चालविली जात होती.
(3) बँक ऑफ बंगालखेरीज आणखी 2 बँका मुंबईत सुरु झाल्या. 1840 मध्ये बँक ऑफ बॉम्बे तर बँक ऑफ मद्रासची स्थापना 1843 मध्ये झाली. या तिन्ही बँकांमधील भांडवल जरी खासगी क्षेत्रात असले तरी ते ईस्ट इंडिया कंपनीसाठी उघडले गेले होते.
(4) या तीन बँका इम्पीरियल बँक ऑफ इंडियामध्ये विलीन होईपर्यंत आधुनिक भारतातील या प्रमुख बँका राहिल्या.
(5) सुरुवातीच्या टप्प्यात या तिन्ही बँकांचे भांडवल खाजगी शेअर होल्डर्सकडे होते, ज्यात युरोपियन लोकांचा जास्त हिस्सा होता. मात्र, 1823 मध्ये या तिन्ही बँकांवर सरकारचे नियंत्रण स्थापित झाले.
(6) बँक ऑफ बंगालची बनलेली इम्पेरियल बँक 27 जनवरी, 1921 रोजी बँक ऑफ बंगाल, बँक ऑफ बॉम्बे आणि बँक ऑफ मद्रास,यांची मिळून इम्पेरियल बँक ऑफ इंडिया स्थापन झाली. इम्पेरियल बँकेत विलीनीकरणाच्या आधी या तीन बँका स्वतंत्रपणे भारतात कार्यरत होत्या.
(7) पेपर करंसी एक्ट 1861 मध्ये अस्तित्त्वात आला आणि 1861 मध्येच लागू झाला. यापूर्वी या तिन्ही बँकांना विशेषतः चलन छापण्याचा अधिकार मिळाला होता, त्या अंतर्गत ते कागदी चलन छापू शकले.
(8) 1955 मध्ये इम्पेरियल बँक बनलेल्या स्टेट बँकेच्या स्वातंत्र्यानंतर रिझर्व्ह बँकेने संसदीय अधिनियमांतर्गत इम्पेरियल बँक ऑफ इंडिया ताब्यात घेतली. ज्यासाठी स्टेट बँक ऑफ इंडिया, कायदा 1955 आणण्यात आला आणि 30 एप्रिल 1955 पासून इम्पेरियल बँक ऑफ इंडियाचे नाव बदलून स्टेट बँक ऑफ इंडिया असे करण्यात आले.
(9) यानंतर 1 जुलै 1955 रोजी एसबीआयची स्थापना झाली. या स्थापनेदरम्यान, स्टेट बँक ऑफ इंडियाची शाखा, उपशाखा आणि तीन स्थानिक मुख्यालयांसह एकूण 480 कार्यालये होती जी सर्व इम्पेरियल बँकेच्या मुख्यालयात बांधली गेली.
(10) सन 1 जुलै 1955 मध्ये भारतीय स्टेट बँक (सब्सिडरी एक्ट) पास झाला. यानंतर स्टेट बँक ऑफ हैदराबाद ऑक्टोबरमध्ये एसबीआयची पहिली सहयोगी बँक बनली. या सहयोगी बँकांमध्ये स्टेट बँक बीकानेर, स्टेट बँक ऑफ इंदूर, स्टेट बँक ऑफ जयपूर, स्टेट बँक ऑफ सौराष्ट्र, स्टेट बँक ऑफ म्हैसूर, स्टेट बँक ऑफ पतियाळा, स्टेट बँक ऑफ त्रावणकोर, भारतीय महिला बँक (बीएमबी) यांचा समावेश आहे. मात्र 1 एप्रिल 2017 रोजी या सहयोगी बँका एसबीआयमध्ये विलीन झाल्या.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News’.