हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । जागतिक बँकेने (World Bank) ह्यूमन कॅपिटल इंडेक्समध्ये (Human Capital Index) भारताला 116 वा क्रमांक दिला आहे. 174 देशांच्या क्रमवारीत भारताला स्थान देण्यात आले आहे. मात्र, 2018 च्या तुलनेत भारताची आकडेवारी किंचित वाढली आहे. जागतिक बँकेच्या ह्यूमन कॅपिटल इंडेक्स नुसार भारताचा स्कोअर 0.49 आहे, तर 2018 मध्ये हा स्कोअर 0.44 होता. यापूर्वी सन 2019 मध्ये जागतिक बँकेने प्रसिद्ध केलेल्या अहवालात भारत 157 देशांपैकी 115 व्या क्रमांकावर होता. यानंतर केंद्र सरकारने जागतिक बँकेच्या इंडेक्सवरच प्रश्न उपस्थित केला होता. केंद्र सरकारने याबाबत सांगितले की,’ जागतिक बँकेने देशातील गरिबांना वाचवण्यासाठी घेतलेल्या धोरणांकडे दुर्लक्ष केले आहे.’
या आधारावर दिले गेले रँकिंग
जागतिक बँकेने सन 2020 च्या ह्यूमन कॅपिटल इंडेक्समध्ये 174 देशांचे शिक्षण आणि आरोग्याचा डेटा घेतला आहे. हे 174 देश जगातील एकूण लोकसंख्येपैकी 98% आहेत. कोरोनापूर्वी, मार्च 2020 पर्यंतच्या या ह्यूमन कॅपिटल इंडेक्सने मुलांच्या शिक्षण आणि आरोग्य सुविधांनाच महत्त्व दिले. या ह्यूमन कॅपिटल इंडेक्सनुसार, बहुतेक देशांनी स्थिर प्रगती केली आहे, तर कमी उत्पन्न असलेल्या देशांनी यामध्ये मोठी उडी घेतली आहे.
गेल्या वर्षी भारताच्या आक्षेपांबद्दल विचारले असता, जागतिक बँक, मानव विकास, मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ रॉबर्टा गती यांनी पत्रकारांना सांगितले की,’त्यांची टीम सर्वांसाठी एक चांगला इंडेक्स होण्यासाठी आपली गुणवत्ता सुधारण्यासाठी देशांसोबत काम करत आहे.’ रोबोटा गती पुढे म्हणाले की, ‘हे आमच्या अनुभवी देशांशी चर्चा केलेल्या इंडेक्स कन्वरसेशन ओपनर आहे’. रोबोटा गती म्हणाले की,’आम्ही आमच्या काही क्लाइंट असलेल्या देशांशी थेट काम केले आहे जेणेकरून इंडेक्सचा वापर मेजरमेंट सुधारण्यासाठी करता येईल आणि भारत त्या देशांपैकी एक आहे. या प्रश्नांना उत्तर देताना जागतिक बँकेच्या ह्युमन डेव्हलपमेंट ग्रुपच्या उपाध्यक्ष ममता मुर्ती म्हणाल्या की, ह्युमन कॅपिटल इंडेक्स एक आधार देत आहे.
कोरोनाने गरिबी व त्रास अधिक वाढविला
यावर आधारित, भारत सरकार ह्यूमन कॅपिटलला पाठिंबा देण्यासाठी डायमेंशनच्या प्राथमिकतेचा विचार करू शकेल. ते पुढे म्हणाले की,’ वर्ल्ड बँक भारताच्या अधिकार्‍यांसह गरीब लोकांच्या रोजीरोटीस मदत करत आहे जे यापेक्षा महत्त्वाचे आहे.’ या दरम्यान, जागतिक बँकेचे अध्यक्ष डेव्हिड मालपास म्हणाले की,’ कोरोनाव्हायरसने जगभरात अशा अमानुषतेत वाढ केली आहे. यामुळे गरिबी आणि त्रासात वाढ झाली आहे.’
रोजगार जवळपास 12% कमी झालाः वर्ल्ड बँक
आम्ही या साथीच्या रोगापासून संरक्षण करण्यासाठी अनेक देशांसह कार्य करीत आहोत. मालपस पुढे म्हणाले की,’ कोरोनाव्हायरसचा विकसनशील देशांवर जास्त प्रभाव आहे, ज्यामुळे फॉर्मल आणि इनफॉर्मल मार्केट नष्ट झाले आहे.’ जागतिक बँकेच्या म्हणण्यानुसार या काळात रोजगारामध्ये सुमारे 12% घट झाली आहे.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7875002893 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News”.