हॅलो महाराष्ट्र ऑनलाईन । अमेरिकेनंतर आता रशियानेही तेल उत्पादनाच्या बाबतीत सौदी अरेबियाला मोठा धक्का दिला आहे. कोरोना संकटाच्या पार्श्वभूमीवर मार्च 2020 मध्ये कच्च्या तेलाच्या किंमतींवरून रशिया आणि सौदी अरेबिया दरम्यान किंमत युद्ध (Price War) सुरू झाले. एकीकडे सौदी अरेबियाला रशियाने तेल उत्पादन कमी करावे अशी इच्छा होती, जेणेकरून आंतरराष्ट्रीय बाजारात होणारी तेलाची घसरण थांबू शकेल. त्याच वेळी रशिया मात्र आपले उत्पादन कमी करण्यास तयार नव्हता. त्यानंतर संतप्त, सौदी अरेबियाने आपले उत्पादन वाढवून किंमतीवर सूट देण्याचा निर्णय घेतला होता. सौदी अरेबियाची सरकारी तेल कंपनी अरामको (Aramco) ने सांगितले की दररोज 1.20 कोटी बॅरल तेलाचे उत्पादन केले जाईल.
रशिया हा ओपेकचा सदस्य नाही, उत्पादन कमी करण्यास दिला नकार
ऑर्गेनाइजेशन ऑफ पेट्रोलियम एक्सपोर्टिंग कंट्रीज (OPEC) वर सौदी अरेबियाचे वर्चस्व आहे. मार्चमध्ये, सौदी अरेबियाने कोरोनाव्हायरस महामारीमुळे तेल मागणीत झालेली मोठ्या प्रमाणात घट लक्षात घेता ओपेकच्या माध्यमातून तेल उत्पादन कमी करण्याचा प्रस्ताव दिला. रशिया हा ओपेकचा सदस्य नाही त्यामुळे उत्पादन कमी करण्याच्या प्रस्तावाला त्यांनी नकार दिला. यानंतर दोन्ही देशांमध्ये तेलाच्या किंमतींवर युद्ध सुरू झाले. 2018 मध्येच अमेरिका सौदी अरेबियाला मागे टाकून जगातील सर्वात मोठा तेल उत्पादक देश बनला होता.
सौदी अरेबियाच्या अर्थव्यवस्थेला तेलाच्या बाजाराचा फटका बसला आहे
जागतिक महामारीच्या काळात सुरु झालेल्या लॉकडाऊनमुळे अनेक व्यवसायाचे कामकाज थांबले तेव्हा कच्च्या तेलाच्या मागणीत मोठी कपात झाली. ही घसरण लक्षात घेता सौदी अरेबिया आणि रशियाला ओपेक तसेच ओपेक प्लसमध्ये तेल उत्पादन कमी करण्यास सहमती द्यावी लागली. अमेरिकेलाही दररोज 20 लाख बॅरेल्स उत्पादन कमी करावे लागले. मात्र, तेल उत्पादन किंवा निर्यातीमुळे अमेरिका आणि रशियाला फारसा फरक पडत नाही. त्याचबरोबर तेलावर आधारित असलेल्या अर्थव्यवस्थेमुळे तेलाच्या बाजारावर परिणाम होताच सौदी अरेबियाची आर्थिक स्थिती बिघडू लागली.
सौदी अरेबियाच्या तेलाची निर्यातही खाली येत आहे
जॉइंट ऑर्गनायझेशन डेटा इनिशिएटिव्ह (JODI) च्या मते, जून महिन्यात रशियाने सौदी अरेबियाला तेलाच्या उत्पादनाच्या बाबतीत तिसर्या क्रमांकावर ढकलले. या काळात रशियाचे तेल उत्पादन प्रतिदिन 87.88 लाख बॅरल होते, तर सौदी अरेबियाचे उत्पादन 75 लाख बॅरेल होते. जूनमध्येही अमेरिकेने तेल उत्पादनाच्या अटींमध्ये अव्वल स्थान मिळवले. या कालावधीत अमेरिकेत तेलाचे उत्पादन प्रति दिन 108.79 बॅरल होते. सौदी अरेबियाची तेलाची निर्यातही सातत्याने कमी होत आहे. जून 2020 मध्ये सौदी तेलाची निर्यात दररोज 5 दशलक्ष बॅरलच्या खाली गेली. जूनमध्ये सौदी तेलाची निर्यात दररोज 49.8 लाख बॅरेल होती. मेच्या तुलनेत त्याच्या तेलाची निर्यात जूनमध्ये 17.3 टक्क्यांनी घटली आहे.
अमेरिकेकडे आहे जगातील सर्वात मोठा तेलाचा साठा
रिस्टाड एनर्जीने 2016 मध्ये प्रसिद्ध केलेल्या अहवालात असे म्हटले आहे की अमेरिकेकडे 264 अब्ज बॅरल तेल साठा आहे. त्यात विद्यमान तेलाचे साठे, नवीन प्रकल्प, नुकतीच सापडलेले तेल साठे आणि शोधलेल्या तेल विहिरींचा समावेश आहे. अहवालात असे म्हटले आहे की अमेरिकेकडे रशिया आणि सौदी अरेबियापेक्षा जास्त तेल साठा आहे. रिस्टाड एनर्जीच्या अंदाजानुसार रशियामध्ये तेलाचे 256 अब्ज बॅरल, सौदीमध्ये 212 अब्ज बॅरल, कॅनडामध्ये 167 अब्ज बॅरल, इराणमध्ये 143 आणि ब्राझीलमध्ये 120 अब्ज बॅरल आहेत.
ब्रेकिंग बातम्या मोबाईलवर मिळवण्यासाठी आम्हाला 7972630753 या नंबरला WhatsApp करा आणि लिहा “Hello News’.